του Πέτρου Γκόγκου
Με τη µεθοδικότητά τους, οι παραγωγοί της «Φαµελιάς» έχουν εξασφαλίσει πολυετείς συνεργασίες µε σοβαρές παρουσίες του εγχώριου κλάδου του ελαιολάδου, καθώς και ακριβοθώρητες βραβεύσεις τόσο για τη δουλειά τους, όσο και για το ελληνικό ελαιόλαδο εν γένει. Τελευταία ήταν η διάκριση στο διαγωνισµό ελαιολάδου Mario Solinas, που σε συνεργασία µε την Terra Creta, έβαλε µετά από 13 χρόνια την Ελλάδα ξανά στην «αυστηρή» λίστα µε τους βραβευθέντες.
Φυσικά, ο κόπος τους εξασφαλίζει τιµές πολύ πάνω από αυτά που πληρώνει η αγορά τόσο για τα συµβατικά ελαιόλαδα όσο και για τις πολύ premium ποσότητες.
Τίποτα από όλα αυτά δεν ήρθε στην τύχη, µε την στόχευση των επενδύσεων, των συνεργατών, αλλά και της παρουσίας τους στην αγορά να δείχνει την αφοσίωση σε αυτό που γίνεται από το 2016 και µετά στην περιοχή, το έτος δηλαδή που συστάθηκε αυτό το δραστήριο συνεταιριστικό σχήµα.
«∆εν υπάρχει καλλιέργεια όπου ο παραγωγός θα κάνει προσπάθεια, θα ρίξει βάρος και αυτό δεν θα το πληρωθεί. Θέλει όµως χρόνο για να έρθει αυτή η ανταµοιβή. Χρειάζεται ένα διάστηµα µέχρι να συναντηθούν εκείνοι που παράγουν εξαιρετικά προϊόντα και αυτοί που θέλουν να αγοράσουν το ιδιαίτερο» θα πει στην Agrenda ο Μανώλης Ιατράκης, ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισµού Ελαιοπαραγωγών Αστερουσίων, καθώς κλάδευε τον ελαιώνα του, νωρίς το µεσηµέρι ενός Σαββάτου του Απρίλη.
Από τις πρώτες κουβέντες που θα ανταλλάξει κανείς µε τους συνεταιριστές, θα καταλάβει ότι δεν πρόκειται για µια συνηθισµένη περίπτωση αγροτών. «Ξεκινήσαµε 30 άτοµα και τώρα πλησιάζουµε τα 100 µέλη. Ό,τι κάνουµε όµως, δεν το κάνουµε µόνο για να βιοποριστούµε. ∆ηλώνουµε εραστές της ελαιοκαλλιέργειας» θα περιγράψει ο κ. Ιατράκης, ξεκαθαρίζοντας ότι η οµάδα αυτή δεν είναι για όλους.Η είσοδος κάποιου στον συνεταιρισµό γίνεται σε 3 στάδια, προκειµένου να εξασφαλιστεί ότι όλοι έχουν τη δυνατότητα παραγωγής µε υψηλά standards. Πρώτα κάποιος ξεκινά ως συνεργαζόµενος παραγωγός, στη συνέχεια γίνεται υποψήφιο µέλος και µόλις ολοκληρωθεί η αξιολόγησή του, αποκτά τις υποχρεώσεις και τα προνόµια του µέλους.
«Βασικό κριτήριο για να µπει κανείς στην οµάδα, είναι ο χαρακτήρας. Να δείξει δηλαδή ότι είναι δεκτικός στην αλλαγή» θα ξεκαθαρίσει ο Μανώλης Ιατράκης. «Όπως άλλοι πηγαίνουν στο γραφείο καθηµερινά και µε ωράριο, έτσι και εµείς. Υπάρχει µια παρεξήγηση στη δουλειά µας, ότι µπορείς να περνάς για λίγο µια στο τόσο να δεις τα δέντρα και ότι αυτό αρκεί. ∆εν είναι όµως έτσι. Θέλει κάθε µέρα να είσαι εκεί» συµπληρώνει ο συνοµιλητής µας, αναφέροντας ότι πλέον η οµάδα διαχειρίζεται περίπου 140.000 ρίζες ελαιόδεντρων, µε τέτοιον τρόπο που ακόµα και στις πιο δυσµενείς καιρικές συνθήκες ο συνεταιρισµός δεν αποµακρύνεται από το στόχο του. Το παραπάνω δεν είναι σχήµα λόγου, αφού προ διετίας ο δάκος και οι καιρικές συνθήκες πράγµατι κατάφεραν ένα ισχυρό πλήγµα στην παραγωγή του νησιού, µε τους συνεταιριστές από την άλλη, να ανταποκρίνονται στο ακέραιο στους στόχους της παραγωγής τους.
Φροντίδες κατ´εντολή επιστηµονικού επιτελείου
Πυρήνας της διαχείρισης του Συνεταιρισµού είναι το επιστηµονικό του επιτελείο. Πρόκειται για µια οµάδα γεωπόνων και έµπειρων παραγωγών, ώστε η θεωρία και η πράξη να αποτυπώνονται στις αποφάσεις για την καλλιέργεια. «∆εν κάνουµε κάτι επειδή το κάναµε και την ίδια περίοδο πέρυσι. Το κάνουµε γιατί βγήκε εντολή από το επιτελείο» τονίζει ο κ. Ιατράκης. Λίπανση, κλάδεµα, φυτοπροστασία, χρόνος συγκοµιδής. Όλα γίνονται έπειτα από απόφαση αυτού του επιτελείου. «Το να καλλιεργήσεις ελιές δεν είναι δύσκολο. ∆ύσκολο είναι το να καλλιεργείς αγγίζοντας τη λεπτοµέρεια που θα σου δώσει την ίδια ποιότητα ή και καλύτερη κάθε χρόνο. Εκεί κρύβεται η υπεραξία» συνεχίζει ο ίδιος. Η παραγωγή διατηρείται σταθερά σε 4ψήφια νούµερα και µεταξύ των 1.000 και 1.300 τόνων, ενώ στόχος είναι η εξασφάλιση τονάζ κοντά στους 2.000 τόνους. Αυτό όµως γίνεται µε σεβασµό στο δέντρο και το περιβάλλον. «Παίρνουµε υπολογισµένα, µόνο ένα µέρος της δυναµικής του, κάτι που προγραµµατίζεται ήδη από την περίοδο του κλαδέµατος. Αυτό γίνεται για να µην καταπονούµε τα δέντρα και να προκαλούµε αφαίµαξη στο φυσικό περιβάλλον, τονίζοντας ότι η διατήρηση της ισορροπίας για το συνεταιρισµό αποτελεί πρωταρχικό στόχο» αναφέρει ο κ. Ιατράκης.
Το τρίπτυχο λειτουργίας και η επιδότηση των φροντίδων
Η λειτουργία του συνεταιρισµού βασίζεται πάνω σε τρεις πυλώνες. Ο πρώτος έχει να κάνει µε την εξασφάλιση της υπεραξίας από την ποιότητα της παραγωγής, λέει ο κ. Ιατράκης. Έτσι προστατεύεις το περιβάλλον αλλά και τον καταναλωτή, εξηγεί στη συνέχεια. Ο δεύτερος πυλώνας έχει να κάνει µε τη µείωση του κοστολογίου στις εισροές. «Έχουµε γεωπονικό κατάστηµα αποκλειστικά για µέλη χωρίς να δηµιουργούµε αναστάτωση στην αγορά εφοδίων της περιοχής. Επιδοτούµε εφαρµογές θρέψης και φυτοπροστασίας. Βάζουµε ό,τι χρειάζεται. Αυτό προκύπτει από αναλύσεις, φυλλοδιαγνωστική και ό,τι θεωρεί το επιστηµονικό επιτελείο πως πρέπει να γίνει» αναφέρει σχετικά ο παραγωγός και συνεταιριστής. Ο τρίτος πυλώνας εστιάζει στις συνεργασίες, αφού αυτές θα εξασφαλίσουν και την προστιθέµενη αξία του προϊόντος. «Είναι σηµαντικό να βρεις τους κατάλληλους συνεργάτες που είναι σε θέση να αναγνωρίσουν την προσπάθειά σου» εξηγεί ο κ. Ιατράκης, καταλήγοντας ότι στο πεδίο αυτό έρχεται να προστεθεί και η τυποποίηση, κάτι που υπάρχει στα κοντινά πλάνα του συνεταιρισµού. Αξίζει να σηµειωθεί πως ο Συνεταιρισµός έχει υιοθετήσει µια στρατηγική ανάπτυξης σε συνάρτηση µε τις εξελίξεις στο ευρύτερο τεχνολογικό, οικονοµικό, θεσµικό και φυσικό περιβάλλον. Μέσα από τα προγράµµατα των ΟΕΦ, δίνει µεγάλη βαρύτητα και αναπτύσσει – µεταξύ άλλων – πρακτικές για τη βελτίωση της απορροής του εδάφους, αλλά και την κατάρτιση των παραγωγών. Έχει εγκαταστήσει ένα πιλοτικό πρόγραµµα παρακολούθησης πληθυσµού δάκου, αλλά και ηλεκτρονικό Σύστηµα Ιχνηλασιµότητας . Εφαρµόζει ένα σύστηµα Ολοκληρωµένης ∆ιαχείρισης, και τεχνικές µέτρησης ανθρακικού αποτυπώµατος στην ελαιοκαλλιέργεια, ενώ στηρίζει έµπρακτα τους παραγωγούς µε τον εφοδιασµό εξοπλισµού, κατάλληλου για να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις.
«Ασύγκριτη η σειρά 5GL της John Deere για ελαιώνες»
Η µεθοδικότητα που διέπει τους συνεταιριστές, καθιστά ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες και τις επιλογές τους σε εξοπλισµό, αφού η πρωτοπόρα -θα έλεγε κανείς- προσέγγιση που ακολουθούν για την ελαιοκαλλιέργεια, αν µη τι άλλο, συνεπάγεται υψηλών απαιτήσεων εργαλεία.
«Όταν κάνεις κάτι µοναδικό και θεωρείς ότι είσαι κορυφαία οργάνωση στη χώρα. Κάνεις συνεργασίες µε αυτούς που είναι δίπλα στον αγρότη και είναι οι καλύτεροι στο πεδίο τους» θα σχολιάσει ο Μανώλης Ιατράκης, µε αφορµή την τελευταία συνεργασία που είχε ο συνεταιρισµός µε την John Deere για την αγορά ελκυστήρων και µηχανηµάτων που απαιτούνται στις καθηµερινές τους υποθέσεις. Τελευταία προσθήκη στον στόλο των συνεταιριστών, το καθαρόαιµο δενδροκοµικό John Deere 5090GL. «Με αυτό το κριτήριο ήρθαµε στην John Deere. Το ∆Σ αποφάνθηκε ότι πρόκειται για µια εταιρεία που διαχρονικά έχει δείξει πόσο κοντά είναι στον παραγωγό, ενώ παράλληλα υποστηρίζει την πρόσβασή µας σε νέα τεχνολογία και κορυφαία προϊόντα µε συµφέροντα χρηµατοδοτικά εργαλεία».
Η αγορά αυτή, έρχεται να εξυπηρετήσει τις ανάγκες µελών του Συνεταιρισµού που για διαφορετικούς λόγους δεν είχαν µέχρι σήµερα πρόσβαση σε τέτοια εργαλεία, που έρχονται να τους λύσουν τα χέρια στις απαιτητικές φροντίδες που εφαρµόζουν στους ελαιώνες τους. Θα εξυπηρετεί καθηµερινά πάνω από 1.000 ρίζες. «Είναι ένα καθαρά δενδροκοµικό τρακτέρ, µπαίνει µε άνεση στο χωράφι για όλες τις φροντίδες που χρειάζεται το δέντρο. ∆ιαθέτει ευελιξία, ιπποδύναµη και είναι αξιόπιστο για τον οδηγό. Ό,τι πρέπει για να αντέξει για τις απαιτήσεις που έχει η δική µας οργάνωση» συµπλήρωσε ο συνοµιλητής µας.
«∆εν είµαστε ο µέσος όρος, ότι και αν έχουµε το πάµε στα όριά του εκτός από τα δέντρα µας. Κάθε µέρα το µηχάνηµα θα βρίσκεται στον αγρό µε µεγάλη καταπόνηση, είτε έχει να κάνει µε θρυµµατισµό κλαδιών, χορτοκοπή, είτε έχει να κάνει παρεµβάσεις φυτοπροστασίας, χαλκούχα κλπ» συνέχισε ο ίδιος.
Προφανώς σε µια τέτοια απόφαση συµµετείχε και το επιστηµονικό επιτελείο. Αξίζει να σηµειωθεί ότι µέχρι πρόσφατα η Κρήτη δεν είχε «ιστορικό» πάνω στη χρήση των John Deere. Σύµφωνα µε τον πρόεδρο του Συνεταιρισµού, Ο συνεργάτης της αντιπροσωπείας της John Deere στην περιοχή Γιάννης Μανουσιδάκης έχει προµηθεύσει µεµονωµένα µέλη της οργάνωσης στο παρελθόν και έτσι φάνηκε ότι τα δενδροκοµικά τρακτέρ της John Deere ταιριάζουν γάντι στο κρητικό τερέν. «Τα τρακτέρ αυτά δουλεύτηκαν πολύ και δεν έβγαλαν ζηµιές. Με τη σωστή λειτουργία έχουν εξαιρετικές καταναλώσεις, ενώ καθοριστικό ρόλο για την απόφασή µας έπαιξε και το after sales. Είναι σηµαντικό για εµάς, όταν συµβεί κάτι, να είναι κάποιος εκεί για να το διορθώσει. Οι εργασίες τρέχουν και δεν µπορούµε να περιµένουµε» καταλήγει.
