του Πέτρου Γκόγκου
Η σύγκριση αυτή είναι ενδεικτική της μεγάλης ανατροπής που ξεδιπλώνεται την περίοδο αυτή στην ευρωπαϊκή παραγωγή ελαιολάδου, με την Ελλάδα να αποτελεί τη μοναδική χώρα στο μπλοκ των ελαιοπαραγωγών που κυνηγά -σύμφωνα με τις εκτιμήσεις- αύξηση της τάξης του 40% για τη φετινή σοδειά. Ειδικά στην κατηγορία των έξτρα παρθένων ελαιολάδων, η ξηρασία που έπληξε τον μεσογειακό ελαιώνα -πλην του ελληνικού- αφήνει λίγα περιθώρια για ικανοποιητικές ποσότητες σε extrissima ελαιόλαδα, με την εγχώρια παραγωγή να αποκτά και εδώ ένα σημαντικό προβάδισμα. Η πιάτσα έχει βουίξει ότι οι Ισπανοί θα έχουν πολύ λίγα έξτρα παρθένα ελαιόλαδα. Δεν είναι τυχαίο ότι παρά την παρουσία κάποιων αποθεμάτων στις δεξαμενές της Ισπανίας και της Ιταλίας, οι μεσίτες ήδη βρίσκονται στα παραγωγικά κέντρα της Ελλάδας για διερευνητικές συζητήσεις με συνεταιρισμούς και το σενάριο των 5 ευρώ στα αγουρέλαια, είναι πιο κοντινό από ποτέ άλλοτε.
Όμως η συνθήκη έρχεται να ευνοήσει και το επώνυμο ελληνικό ελαιόλαδο, αφού η «πλήρης βεντέμα» σε συνδυασμό με τα αυξημένα κοστολόγια για εξασφάλιση πρώτης ύλης στις ανταγωνίστριες χώρες, δίνουν ένα σαφές ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στα εγχώρια brands.
Εφικτό το σενάριο των 5 ευρώ
Πιο κοντά από ποτέ άλλοτε τα τελευταία χρόνια βρίσκεται η εγχώρια παραγωγή ελαιολάδου στη διεκδίκηση τιμών κοντά στη ζώνη των 5 ευρώ το κιλό, τουλάχιστον για τα ποιοτικά αγουρέλαια της χρονιάς. Η περιορισμένη παραγωγή στην υπόλοιπη Ευρώπη, σε συνδυασμό με τα υψηλά κόστη παραγωγής που εντοπίζονται σε ολόκληρη την αλυσίδα αξίας του προϊόντος, διαμορφώνουν μια συνθήκη που διευκολύνει την διεκδίκηση υψηλότερων επιπέδων τιμών συγκριτικά με την περσινή χρονιά, κατά την οποία τα πρώτα αγουρέλαια της χρονιάς έφυγαν με 4,30 ευρώ το κιλό. Σε αυτήν τη συγκυρία, τα περσινά αποθέματα στη Λακωνία, φεύγουν σε τιμές γύρω από τα 4,20 ευρώ το κιλό.
Σε αυτά τα επίπεδα διαπραγματεύονται περσινά αποθέματα σε άλλα παραγωγικά κέντρα της Ιβηρικής ενώ στην Ιταλία, η μέση τιμή των βιολογικών ελαιολάδων ήδη έχει σπάσει κατά πολύ το φράγμα των 5 ευρώ το κιλό. Υπό αυτήν την έννοια και σε συνδυασμό με την συγκυρία του φθηνού ευρώ, που διευκολύνει τις εξαγωγές σε ΗΠΑ, η νέα ελαιοκομική περίοδος διαθέτει όλα τα φόντα για υψηλές τιμές που θα αποκαταστήσουν εν μέρη και τον αντίκτυπο που είχε στα εισοδήματα των παραγωγών οι χαμηλές πτήσεις που σημείωσε η αγορά τον περασμένο χειμώνα, αφήνοντάς τους εκτεθειμένους σε υψηλά καλλιεργητικά έξοδα χωρίς οικονομικό αντίκρισμα.
Προς το παρόν, το µόνο που ανησυχεί είναι ο πληθυσµός του δάκου, ιδίως στην Κρήτη και το άνοιγµα που αφήνει στο γλοιοσπόριο. Αν και η χρονιά είναι όψιµη, δεν αποκλείεται αρκετοί παραγωγοί να επισπεύσουν τη συγκοµιδή, ιδίως στη Λακωνία, προκειµένου να αποφευχθεί συµφόρηση στα ελαιοτριβεία αλλά και για να προλάβουν τις καλές τιµές στην αρχή της περιόδου.
Εποχή κυνηγιού κηρύσσει η ιταλική βιομηχανία
Αποθέματα υπάρχουν υποστηρίζουν οι ανακοινώσεις του κλάδου στην Ιταλία, ωστόσο τα δημοσιεύματα θέλουν τη βιομηχανία να έχει κηρύξει εποχή κυνηγιού για καλά έξτρα παρθένα.
Δεν είναι μόνο οι εκτιμήσεις για χαμηλή σοδειά σε Ιταλία και Ισπανία, αυτό που φαίνεται να έχει αναστατώσει τον κλάδο ελαιολάδου στην γειτονική Ιταλία. Το μείγμα καθίσταται πλέον πιο εκρηκτικό και εξαιτίας της ενεργειακής κρίσης, με τα ελαιοτριβεία να έχουν ήδη ξεκαθαρίσει πως θα περάσουν μια αύξηση της τάξης του 30% στα κοστολόγιά τους προκειμένου να καλύψουν τα λειτουργικά τους έξοδα. Αυτή η «τέλεια καταιγίδα» που περιγράφουν δημοσιεύματα στον ιταλικό Τύπο θέλει μια παραγωγή που μετά βιας θα αγγίξει τους 230.000 τόνους, αρκεί να ελαιοποιηθεί το σύνολο των ποσοτήτων καρπού που είναι σε θέση να δώσει φέτος ο ελαιώνας της χώρας.
Παρά την σπάνια συγκυρία μικρής προσφοράς, η γραμμή των συσκευαστηρίων, θέλει να συγκρατήσει στην περιοχή των 4,30 ευρώ το κιλό τη μέση τιμή της πρώτης ύλης για τη νέα εμπορική περίοδο, κάτι που σημαίνει ότι ακόμα και αν υπάρξει μια εκκίνηση από αρκετά υψηλότερες τιμές, σύντομα, αξιοποιώντας το φαινόμενο «harvest pressure» (πίεση της συγκομιδής) σύμφωνα με την ορολογία των χρηματιστήριων εμπορευμάτων στις ΗΠΑ, θα επιχειρήσουν μια συγκράτηση των τιμών. Με άλλα λόγια, δεν αποκλείεται η κοινή γραμμή των συσκευαστηρίων σε Ισπανία και Ιταλία να δοκιμάσουν να αλλοιώσουν τις προοπτικές που διαφαίνονται στην ευρωπαϊκή αγορά ελαιολάδου, αν και οι οργανώσεις παραγωγών (Coldiretti) ήδη έχουν ξεκαθαρίσει ότι στη φετινή σοδειά δεν ενδείκνυται για εκπτώσεις.
