Σοβαρές επιπτώσεις στον ελληνικό ελαιοκομικό τομέα έχουν οι τρέχουσες γεωπολιτικές εξελίξεις και η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, οι οποίες δεν περιορίζονται σε μία προσωρινή παύση των εξαγωγικών δραστηριοτήτων στις δύο χώρες όπως σημειώνουν εκπρόσωποι του κλάδου.
Μπορεί οι άμεσες απώλειες από την ρωσο-ουκρανική κρίση να υπολογίζονται σε 6,5 εκατ. ευρώ σύμφωνα με τον Πρόεδρο της ΠΕΜΕΤΕ Νέλο Γεωργούδη – χωρίς να μπορούν να υπολογισθούν οι απώλειες των εξαγωγών που πραγματοποιούνται μέσω άλλων ευρωπαϊκών χωρών/αντιπροσώπων-, ωστόσο τα αυξημένα κόστη και λοιποί τρίτοι παράγοντες παίζουν το δικό τους ρόλο στη δημιουργία της τρέχουσας εκρηκτικής κατάστασης στην ελληνική αγορά ελαιόλαδου.
Όπως επισημάνθηκε εκτενώς κατά τη Γενική Συνέλευση της ΔΟΕΠΕΛ στις 30 Μαρτίου, η κατακόρυφη αύξηση του ενεργειακού κόστους, οι τσουχτερές τιμές στα λιπάσματα, τα υψηλά μεταφορικά κόστη, οι ανατιμήσεις στα υλικά συσκευασίας με ιδιαίτερη έμφαση στην υαλουργία (γυάλινες συσκευασίες) καθώς η Ουκρανία αποτελεί μία από τις πλέον ανταγωνιστικές χώρες στη προσφορά αυτής, ο διπλασιασμός στην τιμή του ηλιέλαιου, αποτελούν παράγοντες με αρνητικά επακόλουθα στην διοχέτευση του τελικού προϊόντος στην αγορά.
Ακόμα και η φυσιολογική αύξηση των τιμών παραγωγού, απόρροια της ελλειμματικής εσοδείας 2020/21, φαίνεται να προσθέτει στις δυσκολίες που αντιμετωπίζει το προϊόν στις διεθνείς αγορές σύμφωνα πάντα με την ανακοίνωση της ΔΟΕΠΕΛ. Όλα τα παραπάνω διαμορφώνουν ένα πρωτοφανές πλέγμα αρνητικών συγκυριών οι οποίες επιβαρύνουν σε μεγάλο βαθμό τον κλάδο (ελαιοκαλλιεργητές και μεταποιητικές, τυποποιητικές, εξαγωγικές επιχειρήσεις).
Ένα ακόµα καίριο ζήτηµα που καλείται να αντιµετωπίσει τόσο η ελιά όσο και το σύνολο των αγαθών του πρωτογενούς τοµέα, θα είναι η µείωση της κατανάλωσης λόγω της ύφεσης στις συγκεκριµένες χώρες, αλλά και διεθνώς λόγω των γεγονότων στην Ουκρανία, γεγονός που όπως λέει ο πρόεδρος της ∆ΟΕΠΕΛ, έρχεται να αποδυναµώσει το διαθέσιµο εισόδηµα.
Η σχετική ανακοίνωση της ΔΟΕΠΕΛ:
«Με την καθολική συμμετοχή των εκπροσώπων μελών, τόσο του πρωτογενή, όσο και του δευτερογενή και τριτογενή τομέα του κλάδου της επιτραπέζιας ελιάς, πραγματοποιήθηκε με επιτυχία διαδικτυακά στις 30 Μαρτίου 2022 η 7η Ετήσια Τακτική Γενική Συνέλευση της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Επιτραπέζιας Ελιάς.
Στην Συνέλευση απηύθυνε χαιρετισμό ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Γιώργος Γεωργαντάς, ο οποίος εξέφρασε την υποστήριξη του ΥπΑΑΤ στον κλάδο της επιτραπέζιας ελιάς και στην ΕΘΝΙΚΗ ΔΟΕΠΕΛ.
Τα θέματα που συζητήθηκαν στη Γενική Συνέλευση αφορούσαν σε βασικά θέματα του κλάδου, ενώ μεγάλη συμμετοχή στη συζήτηση υπήρξε από όλους τους παρευρισκόμενους.
Ο Πρόεδρος της ΕΘΝΙΚΗΣ ΔΟΕΠΕΛ, Γιώργος Ντούτσιας, πήρε τον λόγο αρχικά καλωσορίζοντας τα νέα μέλη της Οργάνωσης και συνέχισε με την ανασκόπηση/λογοδοσία του έτους που πέρασε, καθώς και του οικονομικού απολογισμού του προηγούμενου έτους και του προϋπολογισμού του επόμενου.
Πραγματοποιήθηκαν αρχαιρεσίες για την ανάδειξη των μελών του νέου δεκαμελούς Δ.Σ. της Οργάνωσης.
Οι παρευρισκόμενοι εκπρόσωποι ενημερώθηκαν λεπτομερώς για το πρόγραμμα του Μέτρου 16 του ΠΑΑ “Δημιουργία προβασικών, βασικών και πιστοποιημένων φυτειών ελιάς” που συμμετέχει -μεταξύ άλλων φορέων- και η Εθνική ΔΟΕΠΕΛ, με φορέα υλοποίησης τον ΕΛ.Γ.Ο. “ΔΗΜΗΤΡΑ”, τα οφέλη και εργαλεία που θα δώσει τόσο στους ελαιοπαραγωγούς, όσο και στην μεταποίηση και εξαγωγή του προϊόντος.
Η παρουσίαση του προγράμματος έδωσε αφορμή να συζητηθεί το θέμα του ΠΟΠ “Ελιά Καλαμάτας”/PDO “Elia Kalamatas” στο οποίο επισημάνθηκε ο αρνητικός ρόλος των ηγεσιών και των υπηρεσιών του ΥπΑΑΤ από το 1996 μέχρι τον Φεβρουάριο του 2018 που με την υπ’ άριθμ.331/20735/26.2.2018 Υπουργική Απόφαση του ΥπΑΑΤ, απεσοβήθη η καταστροφή των εξαγωγών ενός προϊόντος αξίας 200 εκ ευρώ και των παραγωγικών του φορέων (ελαιοπαραγωγοί/ μεταποιητικές μονάδες/ εξαγωγείς). Η επιστολή του Ευρωπαίου Επιτρόπου Γεωργίας Janusz Wojciechowski την 15/7/2021, ήρθε να δικαιώσει απόλυτα τις θέσεις της Εθνικής ΔΟΕΠΕΛ.
Επισημάνθηκε η ανάγκη δημιουργίας βάσης δεδομένων για όλα τα διαχειριστικά μεγέθη του κλάδου (πρωτογενή/δευτερογενή/τριτογενή). Αναγνωρίστηκε ομόφωνα ο σημαντικός ρόλος της Εθνικής ΔΟΕΠΕΛ στη διαδικασία συλλογής και καταγραφής αυτών των στοιχείων, ενώ για μία ακόμη φορά τονίστηκε η ανάγκη για στήριξη από το ΥπΑΑΤ για την υλοποίηση αυτού του φιλόδοξου και αναγκαίου έργου.
Έγινε συζήτηση για το φλέγον θέμα της έλλειψης εργατικών χεριών ιδιαίτερα για το κλάδεμα και κυρίως για τη συλλογή του προϊόντος. Η Γ.Σ. ενημερώθηκε ότι λύθηκαν επιτέλους σημαντικά προβλήματα για την μετάκληση εργατών γής.
Έγινε συζήτηση επίσης για το άλλο φλέγον θέμα των φυτοπροστατευτικών προϊόντων που ενώ παίρνουν άδεια κυκλοφορίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση για τις ελιές και επομένως και στη χώρα μας, δεν επιτρέπονται ή τα όρια της υπολειμματικότητάς τους είναι αυστηρότερα σε τρίτες χώρες και ιδιαίτερα στις ΗΠΑ που απορροφούν περισσότερο απ το 30% ($180 εκατ.) των εξαγωγών του προϊόντος. Επικρατεί σημαντική αβεβαιότητα για καταστροφή των εξαγόμενων φορτίων, ενώ οι υπηρεσίες του ΥπΑΑΤ “σφυρίζουν αδιάφορα”.
Έγινε τέλος αναφορά στις επιπτώσεις της ρωσο-ουκρανικής κρίσης στον κλάδο, από τον Πρόεδρο της ΠΕΜΕΤΕ και Αντιπρόεδρο της Οργάνωσης Νέλο Γεωργούδη, με τις άμεσες απώλειες του εξαγωγικού κλάδου στις δύο χώρες να ξεπερνούν τα €6,5 εκατ., χωρίς να μπορούν να υπολογισθούν οι απώλειες των εξαγωγών που πραγματοποιούνται μέσω άλλων ευρωπαϊκών χωρών/αντιπροσώπων.
Τέλος κατά κοινή ομολογία, επισημάνθηκε η δεινή θέση που βρίσκεται όλος ο κλάδος με την κατακόρυφη αύξηση στην ενέργεια, στα λιπάσματα, στα μεταφορικά, στα υλικά συσκευασίας με ιδιαίτερη έμφαση στην υαλουργία (γυάλινες συσκευασίες) με την Ουκρανία να αποτελεί μία από τις πλέον ανταγωνιστικές χώρες, ο διπλασιασμός στην τιμή του ηλιελαίου, παράγοντες με αρνητικά επακόλουθα στην διοχέτευση του τελικού προϊόντος στην αγορά.
Ακόμα και η φυσιολογική αύξηση των τιμών παραγωγού, απόρροια της ελλειμματικής εσοδείας 2020/21, προσθέτει στις δυσκολίες που αντιμετωπίζει το προϊόν στις διεθνείς αγορές. Όλα τα παραπάνω διαμορφώνουν ένα πρωτοφανές πλέγμα αρνητικών συγκυριών οι οποίες επιβαρύνουν σε μεγάλο βαθμό τον κλάδο (ελαιοκαλλιεργητές και μεταποιητικές, τυποποιητικές, εξαγωγικές επιχειρήσεις).
