του Λεωνίδα Λιάμη
Οι παραγωγοί επέμειναν πως το «κατώφλι» πρέπει να είναι η περσινή τιμή, των 1,50-1,60 ευρώ το κιλό για την πρώτη ποιοτική κατηγορία των 110 τεμαχίων, για να ισοφαρίσουν την εκτίναξη του κοστολογίου, ενώ οι μεταποιητές αρνήθηκαν να τοποθετηθούν πριν διαμορφώσουν μια εικόνα για το τονάζ και τον τεμαχισμό της φετινής παραγωγής, αλλά και για τη ζήτηση από τους δικούς τους πελάτες.
Πράγμα που σημαίνει πως, στο ευνοϊκό σενάριο, όπως αναφέρθηκε στο Agronews και την Agrenda, οι πρώτοι τιμοκατάλογοι από τη μεταποίηση -πιθανώς στην αρχή με κάποιον… λαγό- δεν θα πρέπει να αναμένεται να αναρτηθούν στα στέκια πριν παρέλθει μια εβδομάδα – δέκα μέρες, από την έναρξη της συγκομιδής της ελιάς.
Το ραντεβού είχε κλειστεί για την Κυριακή 11 Σεπτεμβρίου, έπειτα από πρωτοβουλία ελαιοκομικών συλλόγων του νομού, με επικεφαλής την τοπική οργάνωση της Ορμύλιας, όπου και πραγματοποιήθηκε η μάζωξη. Από αυτή, ωστόσο, απείχαν όλοι οι μεγάλοι «παίκτες» που καθορίζουν το πώς θα εξελιχθεί η αγορά -γεγονός που προκάλεσε δυσαρέσκεια στις τάξεις των αγροτικών συλλόγων- πλην της ΔΕΑΣ, η οποία πλαισιώθηκε από άλλους 5-6 μικρότερους μεταποιητές με ισχνή ισχύ παρέμβασης.
Στο τραπέζι της -φιλολογικής, όπως εξελίχθηκε- συζήτησης τα μέλη της αντιπροσωπείας των οργανώσεων παραγωγών «κατέβασαν» πρόταση της γενικής συνέλευσής τους, που είχε πραγματοποιηθεί το βράδυ της Τετάρτης 7 Σεπτεμβρίου, στην Ορμύλια, για τιμή που θα κινείται στα περίπου 1,60 ευρώ το κιλό, όπως πληρώθηκε η ελιά και πέρυσι.
Το βασικό επιχείρημα των αγροτών για την υποστήριξη του αιτήματός τους είναι πως φέτος το κόστος παραγωγής έχει εκτροχιαστεί. Όπως ειπώθηκε από τα 600 ευρώ το στρέμμα που ήταν πέρυσι, έχει υπερβεί τα 800 ευρώ, ενώ και τα έξοδα για τα συλλεκτικά φέτος αναμένεται να είναι αυξημένα, δεδομένης της «λειψανδρίας» σε εργατικό δυναμικό.
«Το κόστος έχει διπλασιαστεί στη λίπανση, το πετρέλαιο είναι στη ζώνη των 2 ευρώ το λίτρο, τρομάζουμε στην ιδέα ότι θα έρθει ο λογαριασμός της ΔΕΗ για τις γεωτρήσεις, σε κάποια σκευάσματα φυτοπροστασίας η τιμή είναι υπερδιπλάσια και μιλάμε για 14-15 επεμβάσεις το χρόνο σε κάθε κτήμα, χωρίς να υπολογίζουμε τις αποσβέσεις, ενώ το κόστος για τη συλλογή φαίνεται πως θα κινηθεί μεταξύ 3-3,5 ευρώ την κλούβα, το οποίο σημαίνει, μετρημένο με χαρτί και μολύβι, ότι θα κυμανθεί στα 13-15 λεπτά το κιλό. Και αν συνυπολογίσουμε και τα μεταφορικά και το κόστος διαλογής που γίνεται πριν πάει η ελιάς στο εργοστάσιο, η μέση τιμή, το στήσιμο δηλαδή, μια και η αναλογία, μεγάλες, μεσαίες, μικρές ελιές φαίνεται πως θα είναι στο 40%-40%-20% αντίστοιχα, θα είναι 30 λεπτά κάτω από την τιμή για την πρώτη κατηγορία. Αντιλαμβάνεστε πως ίσα που θα φέρουμε ισοπαλία με τα 1,60 ευρώ που ζητάμε», μας εξήγησε ο πρόεδρος του Αγροτικού Ελαιοκομικού Συλλόγου Καλυβών, Θανάσης Χαλάτης, ο οποίος συμμετείχε στη συνάντηση της Ορμύλιας.
Οι παριστάμενοι μεταποιητές δήλωσαν αδυναμία να ανακοινώσουν οποιαδήποτε τιμή στην παρούσα φάση. Στα επιχειρήματά τους, πέραν του υψηλού κόστους λειτουργίας που αντιμετωπίζουν οι μονάδες τους, τόσο σε επίπεδο ενέργειας, όσο και αγοράς πρώτων και βοηθητικών υλών στην επεξεργασία της ελιάς, ανέφεραν πως θα πρέπει πρώτα να έχουν μια αντιπροσωπευτική εικόνα από το τονάζ της παραγωγής και τα ποιοτικά της χαρακτηριστικά, για να μπορέσουν να διαμορφώσουν την τιμολογιακή τους πολιτική, η οποία θα επηρεαστεί και από τις επαφές που θα ολοκληρώσουν στις επόμενες ημέρες με τους πελάτες τους.
«Επικαλούνται, επίσης, τον πόλεμο και την ενεργειακή κρίση, που έχει προκαλέσει, λέγοντας πως πυροδοτεί αβεβαιότητα στις αγορές και θα είναι μεγάλο ρίσκο για τους ίδιους να δώσουν υψηλές τιμές, γιατί δεν γνωρίζουν πώς θα εξελιχθεί η ζήτηση. Το έχουν κάνει και στο παρελθόν και μας πήραν τις ελιές με 1 ευρώ το κιλό», αναφέρει ο κ. Χαλάτης και σημειώνει πως «αν δεν υπήρχε ζήτηση δεν θα δημιουργούσαν νέες υποδομές για αύξηση της χωρητικότητας των δεξαμενών τους, για να υποδεχθούν το υψηλότερο φετινό τονάζ. Άλλωστε στις αποθήκες τους δεν υπάρχει ίχνος αποθεμάτων, καθώς πέρσι η παραγωγή ήταν μικρή».
Σημαντικό μέρος της συζήτησης αναλώθηκε και στο άλλο μείζον θέμα που αντιμετωπίζουν φέτος (και) οι παραγωγοί ελιάς στη Χαλκιδική, τη δραματική έλλειψη εργατικών χεριών. Όπως σημειώνεται, ενώ τοπικά οι ανάγκες, με βάση και το αναμενόμενο τονάζ παραγωγής, είναι για περίπου 10.000 εργάτες, σήμερα στα ελαιοχώρια της περιοχής είναι το 30% αυτής της δυναμικότητας.
Η αγωνία είναι μεγάλη, καθώς υπάρχει κίνδυνος να καθυστερήσει η συγκομιδή της ελιάς με συνέπεια να μαυρίσει και να καταστεί εμπορικά μη εκμεταλλεύσιμη, γεγονός που θα πλήξει και τους καλλιεργητές, αλλά και τις μεταποιητικές επιχειρήσεις.
«Τα χέρια είναι ελάχιστα. Γίνεται προσπάθεια να έρθουν εργάτες από την Αλβανία και η διαπραγμάτευση είναι από το τηλέφωνο. Πλέον δεν έρχονται εδώ και μετά να συζητήσουν. Ζητούν 3-3,5 ευρώ την κλούβα για να μπουν στο αυτοκίνητο και να έρθουν», περιγράφει ο κ. Χαλάτης και σημειώνει πως «το πρόβλημα είναι ήδη μεγάλο, αλλά θα καταστεί αξεπέραστο αν κλείσει και η τουριστική βίζα, όπως ακούγεται πως θα γίνει από τις 15 Σεπτεμβρίου. Ελπίζουμε να μην έχουν βάση όλα αυτά».
Προς στιγμήν οι ελλείψεις δεν φαίνονται τόσο πολύ, καθώς ελάχιστοι είναι οι παραγωγοί που έχουν μπει στα κτήματα και μαζεύουν ελιές, η κατάσταση, όμως, θα αλλάξει άρδην μετά τις 20 Σεπτεμβρίου, όταν η συγκομιδή θα βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη σε όλα τα ελαιοχώρια.
