Η νέα χρονιά, βρίσκει τις τιµές ελαιολάδου στην ελληνική αγορά, αρκετά πίσω από τα επίπεδα της Ισπανίας (5,50 – 6 ευρώ) και της Ιταλίας (Μπάρι – 6,30 ευρώ), µε τις πρώτες πράξεις του 2023 την περασµένη εβδοµάδα, να ανεβάζουν στα 5,20 ευρώ το κιλό την τιµή για το κρητικό ελαιόλαδο και στο νέο υψηλό των 5,30 ευρώ για το λακωνικό. Τα βιολογικά ελαιόλαδα αυτή τη στιγµή βρίσκονται στα 5,40 ευρώ το κιλό, ενώ σύµφωνα µε πληροφορίες, το προσεχές διάστηµα αναµένεται µια ενίσχυση της τιµής κοντά στην περιοχή των 5,60 ευρώ στην Κρήτη. Η ίδια πηγή, εκτιµά ότι συνεταιρισµός στην ευρύτερη περιοχή του Ρεθύµνου ετοιµάζεται να κλείσει συµφωνία για συµβατικό ελαιόλαδο στα 5,40 ευρώ, σε µια συγκυρία κατά την οποία µεσίτες και έµποροι από όλη την Ευρώπη έχουν συρρεύσει στο νησί για την εξασφάλιση ποσοτήτων που ως γνωστόν λείπουν από την Ισπανία και την Τυνησία.
Την ίδια στιγµή, σε Μεσσηνία και Αχαΐα οι τιµές βρίσκονται σε χαµηλότερα επίπεδα, από 4,70 µέχρι 5 ευρώ το κιλό, στις καλές περιπτώσεις και για χαµηλής οξύτητας (κάτω από τρεις γραµµές ελαιόλαδα). Βέβαια, οι υγρασίες και οι υψηλές θερµοκρασίες σε συνδυασµό µε τους αργούς ρυθµούς συγκοµιδής λόγω των λιγοστών εργατικών χεριών, έρχονται να χτυπήσουν τις ποιότητες στις παραγωγές εκεί και ήδη γίνεται λόγος για αποζηµιώσεις και ενισχύσεις.
Σε κάθε περίπτωση, βάσει και των εποχικών µοτίβων που ακολουθεί η αγορά ελαιολάδου τα τελευταία χρόνια, αναµένεται µέσα στις επόµενες εβδοµάδες µια κορύφωση των τιµών, αφού την περίοδο αυτή, εν µέσω και της πίεσης της συγκοµιδής, η βιοµηχανία παραδοσιακά κλείνει τις βασικές ποσότητες της χρονιάς. Στη συνέχεια, προς τον Φεβρουάριο η αγορά συνήθως κάνει µια κοιλιά η οποία διατηρείται µέχρι τα µέσα της άνοιξης, όταν αναζητούνται στους ελαιώνες οι πρώτες ενδείξεις για τις προοπτικές της παραγωγής την επόµενη χρονιά.
Ώρα για πωλήσεις
Υπό αυτήν την έννοια και µε δεδοµένο ότι η αγορά ήδη έχει «καβαλήσει» το κύµα ανόδου που πυροδότησε η πρωτόγνωρη µείωση της παραγωγής σε Ιταλία και Ισπανία, ίσως είναι µια καλή στιγµή για τους Έλληνες ελαιοπαραγωγούς να αναλογιστούν το ενδεχόµενο πώλησης σηµαντικού µέρους της διαθέσιµης παραγωγής τους.
Ο προβληµατισµός γύρω από το αν αξίζει κανείς να περιµένει µια ακόµα µεγαλύτερη άνοδο είναι έντονος στους κόλπους των παραγωγών, ωστόσο το χρονικό βάθος της υφιστάµενης συγκυρίας δεν είναι εύκολο να προσδιοριστεί. Αυτό, ειδικά σε µια αγορά που δεν διαθέτει την επίφαση διαφάνειας που µπορεί να έχουν άλλες αγορές αγροτικών εµπορευµάτων, όπως το βαµβάκι ή τα σιτηρά, που ακολουθούν τις διακυµάνσεις των δεικτών στα χρηµατιστήρια βάµβακος. Αντιθέτως, η αγορά ελαιολάδου είναι µια αγορά που οριοθετείται σηµαντικά από την κρυφή ατζέντα µεγάλων βιοµηχανιών της Ιταλίας και της Ισπανίας και από τις «συµφωνίες κυρίων».
Πάντως, οι σειρήνες που θέλουν την τιµή της πρώτης ύλης να επιστρέφει σε χαµηλότερα επίπεδα, σπεύδουν να επιστρατεύσουν κάθε δίαυλο επικοινωνίας, από τα φυλλάδια των σούπερ µάρκετ µέχρι τις ηλεκτρονικές σελίδες που απηχούν τις απόψεις βιοµηχανιών και λιανικής. Ενδεικτική είναι η περίπτωση ισπανικής ιστοσελίδας µε αντικείµενο το ελαιόλαδο, στην οποία αναφέρεται πως σούπερ µάρκετ της Γερµανίας έχουν ήδη σταµατήσει τις αγορές ελαιολάδων και έχουν βγάλει τα προϊόντα από τις λίστες µε τις προσφορές τους.
Σικελιάνικο ελαιόλαδο 7 ευρώ, στασιμότητα στην Ισπανία
Μετριοπαθείς ανοδικές κινήσεις σηµειώθηκαν την περασµένη εβδοµάδα στα εµπορικά κέντρα έξτρα παρθένου ελαιολάδου στην Ισπανία, µε πιο αξιοσηµείωτες τις πράξεις στη Σικελία που εξασφάλισαν τα 7 ευρώ το κιλό ως κανόνα για το σύνολο της παραγωγής, µε ορισµένα ιδιαίτερα ελαιόλαδα να διαµορφώνουν κορυφές πολύ κοντά στα 8 ευρώ το κιλό. Την ίδια στιγµή, στο Μπάρι, τα συµβατικά ελαιόλαδα στα υψηλά του εύρους επιβεβαιώνουν για µια ακόµα εβδοµάδα τα 6,30 ευρώ το κιλό.
Ανοδικά κινήθηκαν και οι τιµές για τα βιοµηχανικά ελαιόλαδα στην Ισπανία, µια κατηγορία η οποία δεν έχει την ίδια βαρύτητα που διαθέτει στην αγορά της ιβηρικής. Τα ιταλικά λαµπάντε ελαιόλαδα ξεπέρασαν τα 4 ευρώ. Η εξέλιξη αυτή έχει σηµασία για ορισµένους παραγωγούς της ∆υτικής Ελλάδας και των Ιονίων νήσων, στους οποίους ανακοινώθηκαν τις προηγούµενες ηµέρες τιµές κάτω από τα 3,80 ευρώ το κιλό για βιοµηχανικά, έναντι των 3,90 που πλήρωναν τα ελαιοτριβεία πριν από τις γιορτές. Την ίδια στιγµή, τα βιοµηχανικά ελαιόλαδα στην Ισπανία βρίσκονται στην περιοχή των 4,60 ευρώ το κιλό.
Οι πρώτες ηµέρες του έτους στην ισπανική αγορά, χαρακτηρίστηκαν από µια στασιµότητα των τιµών, έπειτα από µια µικρή διόρθωση, η οποία αποδίδεται και στην πίεση της παραγωγής, που έµεινε πίσω εξαιτίας του βροχερού καιρού τον περασµένο ∆εκέµβριο. Αναλυτές της ισπανικής αγοράς πάντως, εκτιµούν ότι η µέση τιµή για τα ελαιόλαδα της χώρας έχει ακόµα περιθώρια ανόδου. Το ταβάνι για τα ισπανικά ελαιόλαδα, θα µπορούσε να είναι τα 6 ευρώ το κιλό, µέση τιµή, τις επόµενες εβδοµάδες, έναντι των 5,50 ευρώ που διαµορφώθηκαν τις τελευταίες ηµέρες του 2022 και των 5,36 στις 12 Ιανουαρίου.
Τα µεγάλα συνεταιριστικά σχήµατα της χώρας, εκτιµούν ότι η µέση τιµή διάθεσης στον τελικό καταναλωτή, θα µπορούσε τις επόµενες εβδοµάδες να ξεπεράσει τα 9 ευρώ το λίτρο (µε µηδενικό ΦΠΑ).
Σηµειώνεται τέλος ότι η Ισπανία, µε µια παραγωγή που δεν θα υπερβεί τους 780.000 τόνους, αναµένεται να ολοκληρώσει νωρίτερα από άλλες χρονιές την περίοδο ελαιοποίησης. Στην Ιταλία, η συγκοµιδή αναµένεται να µειωθεί στους 235.000 τόνους.
