συνέντευξη στη Σοφία Σπύρου
Φωτογραφίες: Γεωργία Καραμαλή
Η διεθνής διοργάνωση Berlin GOOA, που γεννήθηκε εν μέσω πανδημίας το 2020, σύμφωνα με τον κ. Σαλιβαρά, φιλοδοξεί να «μιλήσει» τη γλώσσα του ευρύ κοινού και να βοηθήσει τον παραγωγό να ενταχθεί στην αγορά. Άλλωστε όπως ο ίδιος επισημαίνει, ο καταναλωτής δεν είναι πάντα έτοιμος να δεχθεί τα πολύ έντονα και ιδιαίτερα ελαιόλαδα, αντίθετα, όπως έχει επιτυχημένα επισημάνει ο καθηγητής Agusti Romero, του ισπανικού Ινστιτούτου Έρευνας και Τεχνολογίας στην Αγροδιατροφή IRTA, «η αγορά τελικά λατρεύει τα χάλκινα και τα αργυρά μετάλλια ενός διαγωνισμού ελαιολάδου».
Τι σας παρακίνησε και πώς ξεκινήσατε να δηµιουργήσετε ένα νέο διαγωνισµό ελαιόλαδου;
Έχοντας συµµετάσχει και ως Panel Leader σε διεθνείς διαγωνισµούς ήθελα να δηµιουργήσω ένα διαγωνισµό µε ανθρώπους που έχουν συνδέσει τη ζωή τους κι έχουν επιστηµονική κατάρτιση στον κλάδο του ελαιόλαδου. Έτσι στη µεγάλη τους πλειονότητα οι κριτές µας έχουν σπουδάσει πάνω σε αντικείµενο συναφές µε το ελαιόλαδο όπως είναι η επιστήµη των Τροφίµων κι αρκετοί εργάζονται στον κλάδο της έρευνας µε θέµα το ελαιόλαδο ή τον ποιοτικό έλεγχο. Επέλεξα το Βερολίνο διότι στόχος µου είναι να έχουµε παρουσία σε αγορά εισαγωγών όπως είναι η Γερµανία παρά σε χώρες παραγωγής. Αυτό διότι τελικά η αποστολή του διαγωνισµού είναι να βοηθήσει τους παραγωγούς να βρουν το δρόµο τους µες την αγορά.
Τι παραπάνω προσφέρει ο ∆ιαγωνισµός του Βερολίνου από τους άλλους διαγωνισµούς;
Ως ιδιοκτήτης της Multichromlab φέρνω την εµπειρία ενός από τα µεγαλύτερα εργαστήρια στην Ελλάδα. Αξίζει εδώ να αναφερθεί ότι το πάνελ της Multichromlab έχει αναγνωριστεί από το ∆ιεθνές Συµβούλιο Ελαιόλαδου ενώ έχει αποσπάσει δύο φορές το βραβείο του American Oil Chemists Society καταλαµβάνοντας την πρώτη και δεύτερη θέση σε διαφορετικές χρονιές για την αξιοπιστία των αποτελεσµάτων του. Άλλο στοιχείο που διαφοροποιεί το Βερολίνο είναι ότι προωθούµε πολύ ενεργητικά τους νικητές ενώ προβάλλουµε µέσω των µέσων κοινωνικής δικτύωσης και τους δοκιµαστές του διαγωνισµού. Σηµαντικό είναι επίσης ότι λόγω του συστήµατος ελέγχου των δειγµάτων αλλά και των αποτελεσµάτων που δίνουν οι κριτές υπάρχει σχεδόν µηδενική αµφισβήτηση των αποτελεσµάτων.
Ποιος είναι ο απολογισµός των τριών πρώτων χρόνων του διαγωνισµού; Με πόσες εγγραφές και δείγµατα ελαιόλαδων ξεκινήσατε και πώς έχει διαµορφωθεί η συµµετοχή έως σήµερα;
Η υποδοχή του ∆ιαγωνισµού από το κοινό ξεπέρασε τις προσδοκίες µου και είδαµε τον αριθµό των δειγµάτων να αυξάνεται από 560 σε 760 και 890 στα τρία πρώτα έτη διεξαγωγής. Σήµερα ο ∆ιαγωνισµός είναι ο τρίτος κατά σειρά σε παγκόσµιο επίπεδο µε βάση τον αριθµό δειγµάτων που δέχθηκε αυτήν τη χρονιά. Αξίζει εδώ να σηµειωθεί ότι σηµαντική είναι η συµµετοχή δειγµάτων από εταιρείες εισαγωγής ελαιόλαδου στη Γερµανία, κάτι που επιβεβαιώνει ότι ήταν εύστοχη η επιλογή της χώρας διεξαγωγής.
Τι ποσοστό των συµµετοχών βραβεύονται;
Στόχος του ∆ιαγωνισµού είναι να βοηθά τα ελαιόλαδα που µπορούν να σταθούν στη διεθνή αγορά να βρουν το δρόµο τους µες τα κανάλια διανοµής και βραβεύεται περίπου 65% των δειγµάτων. Υπάρχουν διαγωνισµοί που επιβραβεύουν πολύ µικρό αριθµό κορυφαίων ελαιόλαδων και δίνουν την εύκαιρα στους λίγους άριστους των αρίστων να µετρήσουν τις δυνάµεις τους όπως ο Mario Solinas. Όµως παράλληλα γνωρίζουµε ότι ο καταναλωτής και η αγορά δεν είναι πάντα έτοιµοι να δεχθούν τα πλέον έντονα ελαιόλαδα, αντίθετα όπως έχει επιτυχηµένα πει ο Agusti Romero «η αγορά λατρεύει τα χάλκινα και τα αργυρά», Θεωρώ ότι υπάρχει χώρος και εξυπηρετούν και οι δύο τύπο διαγωνισµών το ελαιόλαδο, ο καθένας από τη δική του σκοπιά. Εµείς φιλοδοξούµε να µιλάµε τη γλώσσα του ευρύ κοινού διότι προσπαθούµε να βοηθήσουµε τον παραγωγό να ενταχθεί στην αγορά.
Πως επηρέασε η πανδηµία τον ∆ιαγωνισµό;
Ο Berlin GOOA είναι παιδί του Covid και οι συνθήκες στις οποίες λειτούργησε έχουν παίξει καθοριστικό ρόλο στη µορφή που έχει πάρει. Αρχικά αναγκαστήκαµε να τον διεξάγουµε υβριδικά αλλά στην πορεία καταλήξαµε ότι η λειτουργία της δοκιµής εξ αποστάσεως έχει σηµαντικά πλεονεκτήµατα. Αυτό διότι γιατί µας δίνει την ευκαιρία να εξετάζουµε ως διοργανωτές και δρώντας ως κεντρικός panel leader όλα τα αποτελέσµατα της αξιολόγησης κάθε κριτή ένα προς ένα, κάτι που δεν γινόταν απαραίτητα στην περίπτωση που η αξιολόγηση πραγµατοποιείται µε διά ζώσης παρουσία. Επιπλέον το γεγονός ότι κάθε κριτής εξετάζει από µόνος του το δείγµα µε συγκέντρωση και ειδικά αν έχει τη δυνατότητα να βρίσκεται σε περιβάλλον εργαστηρίου δοκιµής, όπως οι περισσότεροι δοκιµαστές µας, είναι πολύ σηµαντικό.
Ποιες είναι οι κατηγορίες των βραβείων που απονέµει και πόσες διακρίσεις προσφέρει στους συµµετέχοντες ο Berlin GOOA;
Υπάρχουν τέσσερις κατηγορίες βραβείων, πλατινένιο, χρυσό, αργυρό και χάλκινο για τα επιµέρους στελέχη του διαγωνισµού που αφορούν σε ελαιόλαδα συµβατικά, βιολογικά και µε υψηλά φαινολικά συστατικά. Στα βραβεία της Συσκευασίας και αυτό για την Καινοτοµία η βράβευση γίνεται µε κλίµακα τριών αστεριών.
Ο χρόνος ανακοίνωσης των βραβείων είναι πιο µεγάλος από το συνηθισµένο διάστηµα. Γιατί παρατηρείται αυτή η καθυστέρηση;
Έχουµε συνειδητά επιλέξει να συνεργαζόµαστε µε µικρότερο αριθµό κριτών. Με βάση των αριθµό των δειγµάτων θα µπορούσαµε να συνεργαζόµαστε µε 30 δοκιµαστές και από µια σκοπιά ο αυξηµένος αριθµός των κριτών εκλαµβάνεται ως ένδειξη κύρους. Ωστόσο πιστεύουµε ότι ο µικρότερος αριθµός µας δίνει τη δυνατότητα πιο σφιχτής διαχείρισης της διαδικασίας αξιολόγησης µε επιπλέον ελέγχους και δικλείδες ασφαλείας που ενισχύουν την αξιοπιστία των αποτελεσµάτων.
Ποιοι είναι οι επόµενοι σταθµοί στην πορεία του διεθνούς διαγωνισµού του Βερολίνου και τι αναµένετε για την επόµενη χρονιά;
Λόγω πανδηµίας δεν µπορέσαµε να διοργανώσουµε εκδήλωση για την ανακοίνωση των αποτελεσµάτων του διαγωνισµού. Εφόσον οι συνθήκες το επιτρέπουν την ερχόµενη χρονιά στόχος µας είναι να φιλοξενήσουµε σε κεντρικό χώρο του Βερολίνου ένα γεύµα στο οποίο θα µπορέσουν να συναντηθούν και να αλληλοεπιδράσουν όσοι συµµετέχοντες, βραβευµένοι και µη, επιθυµούν να παραβρεθούν αλλά και απλοί καταναλωτές. Πιστεύουµε επιπλέον ότι σε µια τέτοια εκδήλωση θα δείξουν ενδιαφέρον να συµµετάσχουν και γερµανικές εταιρείες εισαγωγής ελαιόλαδων, κάτι που θα δώσει την ευκαιρία σε παραγωγούς να γνωριστούν και να δηµιουργήσουν επαφές µε επιχειρήσεις του κλάδου στη Γερµανία.
Ισχυρή επιστημονική κατάρτιση, το ατού του Berlin GOOA
Ο Μανώλης Σαλιβαράς από το 1993 δραστηριοποιείται στο χώρο των εργαστηριακών αναλύσεων και των οργανοληπτικών δοκιμών ελαιολάδου. Έχει εκπαιδευτεί στην Τεχνολογία Τροφίμων στο ΤΕΙ Θεσσαλονίκης και στη συνέχεια στο Πανεπιστήμιο του Saskatchewan στον Καναδά. Μετρά πάρα πολλές συμμετοχές ως εισηγητής κι εκπαιδευτής σε σεμινάρια ποιοτικού ελαιολάδου. Παράλληλα έχει συμμετάσχει ως επικεφαλής σε φεστιβάλ και διαγωνισμούς ελαιολάδου, από το 2016 υπήρξε επικεφαλής της ομάδας γευσιγνωστών του διεθνούς διαγωνισμού ελαιολάδου του Λονδίνου ενώ το 2020 ίδρυσε στο Βερολίνο τον Διεθνή Διαγωνισμό Ελαιολάδου Berlin GOOA, στον οποίο συμμετέχουν άνθρωποι που έχουν συνδέσει τη ζωή τους και έχουν ισχυρή επιστημονική κατάρτιση στον κλάδο του ελαιόλαδου.