Η βιωσιμότητα του μεσογειακού ελαιώνα εξαρτάται από τις αειφορικές πρακτικές των παραγωγών διαπίστωσαν στο SUSTAINoLIVE στα Χανιά
Το έργο ξεκίνησε το 2019 και συμμετείχαν 22 εταίροι από 6 Χώρες με συντονιστή εταίρο το πανεπιστήμιο της Jaen και τον καθηγητή κ. Roberto Garcia Ruiz. Από τη χώρα μας συμμετείχαν ο ΝΗΛΕΑΣ, ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Καλαμάτας και ο ΕΛΓΟ-«ΔΗΜΗΤΡΑ».
Το έργο πραγματεύθηκε τη βιωσιμότητα του μεσογειακού ελαιώνα, αντικείμενο στο οποίο ο ΝΗΛΕΑΣ έχει διαγράψει μια σημαντική πορεία από την ίδρυσή του, κεφαλαιοποιώντας πολύτιμες γνώσεις και εμπειρίες.
Το συμπέρασμα του έργου είναι ότι η βιωσιμότητα του μεσογειακού ελαιώνα εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις αειφορικές πρακτικές των παραγωγών, εφόσον με αυτές μπορεί να συγκρατηθεί το κόστος παραγωγής, να διαφοροποιηθεί το παραγόμενο ελαιόλαδο, να δοθεί έμφαση στην κυκλική οικονομία και στον αγροτουρισμό, μετατρέποντας τον ελαιώνα σε μια δυναμική και πολυλειτουργική δραστηριότητα η οποία μπορεί να ενισχύσει τη βιωσιμότητα της μεσογειακής υπαίθρου και την απασχόληση νέων ανθρώπων. Παράλληλα, η προοπτική αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα στον παραδοσιακό ελαιώνα προσδίδει μια επιπλέον κοινωνική και οικονομική διάσταση που μπορεί να δώσει ώθηση στην κατανάλωση ελαιολάδου και στην περαιτέρω ενίσχυση της οικονομικής βιωσιμότητας των παραγωγών από το εμπόριο άνθρακα.
Ένα επιπλέον κρίσιμο ζήτημα που απασχόλησε το έργο είναι η κλιματική αλλαγή και η επιπτώσεις της στην καλλιέργεια της ελιάς στη μεσογειακή λεκάνη. Στο πεδίο αυτό τα πράγματα, σύμφωνα με τους επιστήμονες που υποστήριξαν το έργο, δεν θα είναι εύκολα κι αυτό διότι η ελιά ως αμιγώς μεσογειακό φυτό θα αντιμετωπίσει προβλήματα προσαρμογής στην αλλαγή του κλίματος, κάτι που ήδη διαπιστώνεται από τα ακραία καιρικά φαινόμενα που ταλαιπωρούν την Ισπανία. Η αντιμετώπιση του ζητήματος δεν θα είναι εύκολη υπόθεση. Συνεπώς, η ΕΕ και τα κράτη-μέλη που θα πληγούν πρέπει να αναπτύξουν πολιτικές και στρατηγικές προσαρμογής, ώστε οι επιπτώσεις, κοινωνικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές να μην πάρουν μορφή χιονοστιβάδας. Οι πολιτικές και στρατηγικές θα πρέπει να έχουν φορείς εφαρμογής που δεν μπορούν να είναι άλλοι από τις οργανώσεις παραγωγών οι οποίες καλούνται να παίξουν πλέον έναν κρίσιμο και καθοριστικό ρόλο για το μέλλον της ελαιοκαλλιέργειας.
Σημαντική παράμετρος του έργου ήταν η ώσμωση των φορέων και ανθρώπων που συμμετείχαν σε αυτό από χώρες της Μεσογείου. Αυτό που διαπιστώθηκε είναι ότι μπορεί η κάθε χώρα να έχει το δικό της μοντέλο ελαιοκαλλιέργειας που διαφέρουν μεταξύ τους, ωστόσο τα προβλήματα είναι κοινά. Η προοπτική αυτή δίνει μια νέα διάσταση στις χώρες που τις ενώνει η ελαιοκαλλιέργεια, ως οικονομικός, κοινωνικός, περιβαλλοντικός και πολιτιστικός δεσμός, στην προοπτική αναζήτησης λύσεων με κοινές δράσεις. Οι χώρες αυτές ίσως έχουν περισσότερα να κερδίσουν ως συναγωνίστριες παρά ως ανταγωνίστριες.
Στην τελευταία ενότητα της συνάντησης ζητήθηκε από τον κ. Γιώργο Κόκκινο, Πρόεδρο του ΝΗΛΕΑ, να αναφερθεί στην Περιβαλλοντική Διαχείριση που εφαρμόζει η Ομάδα Παραγωγών από το 2003, καθώς και στην εμπειρία που έχει αποκομίσει από τη συμμετοχή του ΝΗΛΕΑ σε Ευρωπαϊκά Έργα από το 2010. Στο τέλος της συνάντησης έδωσε συνέντευξη στη Νέα Τηλεόραση Κρήτης (https://www.youtube.com/watch?v=RnzFxW1ukPk).
Ο ΝΗΛΕΑΣ στο εν λόγω έργο επιδίωξε και κατάφερε απορρόφηση μεγαλύτερη από το 100% του προϋπολογισμού του, γεγονός που οφείλει στην υπεύθυνη του προγράμματος κ. Βίκυ Ιγγλέζου, καθώς και για την εξαιρετική επικοινωνία που προσέφερε στο πλαίσιο του έργου, όπως και στις συντονισμένες προσπάθειες της διοίκησης. Πρέπει να αναφερθεί ότι ο ΝΗΛΕΑΣ θα συνεχίσει τις δράσεις επικοινωνίας και διάχυσης του SUSTAINoLIVE, εντάσσοντάς τες στον ετήσιο προγραμματισμό του.