του Πέτρου Γκόγκου
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον εμφανίζει η ανάλυση της αγοράς αυτής, την οποία εκπόνησε το γραφείο εμπορικών υποθέσεων της Ελληνικής πρεσβείας στο Τόκυο, που υπογραμμίζει πως η κατανάλωση ελαιολάδου αυξάνεται ιδίως στις μεγαλύτερες ηλικίες, μιας και είναι περισσότερο ευαισθητοποιημένες σε θέματα υγείας.
Σύμφωνα με τα συμπεράσματα της έρευνας, οι Έλληνες εξαγωγείς ελαιολάδου, που διαθέτουν μερίδιο μόλις 2% στην συγκεκριμένη αγορά, θα μπορούσαν να ενισχύσουν την παρουσία τους στην Ιαπωνία, η οποία στα 500 γραμμάρια κατά κεφαλήν ετήσια κατανάλωση, εμφανίζει την μεγαλύτερη ζήτηση για ελαιόλαδο από τα υπόλοιπα ασιατικά κράτη.
Η Ιαπωνία αποτελεί την έβδομη ή όγδοη αγορά σε μέγεθος αξίας εισαγωγών ελαιολάδου στον κόσμο. Ο ιαπωνικός λαός γνωρίζει πολύ καλά τα οφέλη του ελαιολάδου στην υγεία και αυτό εξηγεί την συνεπή ετήσια ανάπτυξη στην κατανάλωση ελαιολάδου από τη δεκαετία του 1980. Ένας εκ των πιο σημαντικών παραγόντων που επηρεάζει τη ζήτηση στην χώρα της Άπω Ανατολής, είναι το δημογραφικό. Ο αριθμός των ατόμων ηλικίας άνω των 65 ετών υπερβαίνει τα 36,21 εκατ. άτομα, σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία του Αυγούστου 2020, σημειώνοντας αύξηση κατά 300.000 εντός ενός έτους. «Εάν λάβουμε υπόψη ότι, οι ηλικιωμένοι πλέον αντιπροσωπεύουν το 28,9% του πληθυσμού της Ιαπωνίας και είναι η κατηγορία στην οποία παρατηρείται αύξηση της κατανάλωσης ελαιολάδου λόγω των οφελών στην υγεία, καταλαβαίνουμε της προοπτικές στην εξέλιξη της ζήτησης» αναφέρει η έκθεση της ελληνικής πρεσβείας στο Τόκυο.
Οι οικονομικοί και πολιτιστικοί παράγοντες είναι επίσης σημαντικοί. Η Ιαπωνία είναι μία από τις μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου, τα διαθέσιμα εισοδήματα είναι υψηλά και αυτό αντανακλάται στη συμπεριφορά κατανάλωσης των νοικοκυριών. Από πολιτιστική άποψη, η χώρα είναι όλο και περισσότερο ανοιχτή προς τον έξω κόσμο, την ανακάλυψη και υιοθέτηση πρακτικών άλλων χωρών, κυρίως από τη Δύση, η οποία ενισχύεται και με τον εξερχόμενο τουρισμό. Ταξιδεύοντας οι Ιάπωνες σε άλλες χώρες, δοκιμάζουν την τοπική κουζίνα, την οποία θέλουν να ξαναδοκιμάσουν στη χώρα τους.
Το ελαιόλαδο προτιμάται κυρίως από τις γυναίκες, οι οποίες γνωρίζουν τα οφέλη του στην ομορφιά και στην υγεία. Επιπλέον οι γυναίκες, είναι διατεθειμένες να πληρώσουν περισσότερο για ένα ποιοτικό προϊόν όπως το παρθένο ελαιόλαδο, σύμφωνα με την έρευνα.
Διεκδίκηση μεριδίων από δευτερεύοντες παίκτες της παγκόσμιας αγοράς ελαιολάδου
Παρά το γεγονός ότι η Ελλάδα είναι ο πέμπτος τη τάξει εξαγωγέας παρθένου ελαιολάδου παγκοσμίως, το μερίδιό της στην ιαπωνική αγορά είναι αδικαιολόγητα χαμηλό (2%) όπως προκύπτει από τη μελέτη της πρεσβείας στο Τόκυο. Μάλιστα μέρος του ανταγωνισμού προέρχεται από χώρες με μικρότερη εξαγωγική δραστηριότητα στο πεδίο του ελαιολάδου, οι οποίες δε, κατέχουν αξιόλογα μερίδια, παρά το γεγονός ότι το προϊόν τους είναι υποδεέστερο του ελληνικού όσον αφορά στην ποιότητα και ταυτόχρονα δεν είναι ιδιαίτερα ανταγωνιστικό ως προς την τιμή. Χώρες όπως η Τυνησία, η Αυστραλία, η Γαλλία, η Πορτογαλία και η Χιλή εισάγουν περίπου το 6,5% της συνολικής αξίας εισαγωγών ελαιολάδου στην Ιαπωνία. Οι κυριότεροι προμηθευτές της Ιαπωνίας και μεγάλοι ανταγωνιστές της Ελλάδας, είναι η Ισπανία και η Ιταλία. Συγκεκριμένα, βασικός προμηθευτής της Ιαπωνίας είναι η Ισπανία, με μερίδια 50,3% το 2021 και 54,3% το 2020, σημειώνοντας σημαντική αύξηση την τελευταία δεκαετία, από 34,4% που ήταν το μερίδιό της το 2011. Η Ιταλία είναι ο δεύτερος τη τάξει προμηθευτής, με μερίδια 41% για το 2021 και 39,2% για το 2020. Αξίζει να σημειωθεί ότι το μερίδιο της Ιταλίας βαίνει φθίνον μετά το 2012 που ήταν 55,84%. Το μερίδιο που χάνει η Ιταλία το κερδίζει η Ισπανία.
