Στο άρθρο, µεταξύ άλλων δίνεται έµφαση στις πρωτοβουλίες ανερχόµενων τυποποιητών καθώς και στην προβληµατική τοποθέτηση σχεδόν σύσσωµης της εγχώριας παραγωγής ελαιολάδου στις χύµα εξαγωγές, οι οποίες πέρυσι λειτούργησαν ως ανάχωµα στην προσπάθεια Ιταλών και Ισπανών να εξυπηρετήσουν τις δικές τους επώνυµες πωλήσεις.
Έπειτα από µια σύντοµη αναφορά στις περιπτώσεις κλοπής και νοθείας ελαιολάδου που σηµειώθηκαν το προηγούµενο διάστηµα, εν µέσω των ιστορικά υψηλών τιµών, το άρθρο των FΤ µε τίτλο που αποδίδεται στα ελληνικά ως «Ο πυρετός του υγρού χρυσού: Η αυξανόµενη τιµή ελαιολάδου στην Ελλάδα προσελκύει εξαγωγείς και ληστές» αναφέρει:
Ο αντίκτυπος της κλιµατικής αλλαγής και η άνοδος των τιµών έχουν, ωστόσο, τουλάχιστον ωθήσει τους Έλληνες να σκεφτούν πώς να αντλήσουν περισσότερη αξία από µια καλλιέργεια που εδώ και καιρό θεωρείται δεδοµένη, µια ευκαιρία που ενισχύθηκε από τη σχετικά καλή σοδειά της Ελλάδας την προηγούµενη σεζόν.
Η Ελλάδα, ο τρίτος µεγαλύτερος παραγωγός στον κόσµο, παραδοσιακά πουλάει χύµα ελαιόλαδο υψηλής ποιότητας στους µεγαλύτερους ανταγωνιστές της Ισπανία και Ιταλία, οι οποίοι το εµφιαλώνουν και το πωλούν επώνυµα στους καταναλωτές παγκοσµίως.
Μια άτυπη αγορά µισού δισ. ευρώ
Και στο εσωτερικό, οι Έλληνες αποκτούν το µεγαλύτερο µέρος του δικού τους οικιακού ελαιολάδου από µια αφορολόγητη άτυπη αγορά αξίας 500 εκατ. ευρώ. Το κρίσιµο συστατικό της ελληνικής κουζίνας έρχεται συνήθως µε περιορισµένο ποιοτικό έλεγχο σε µπουκάλια χωρίς ετικέτα, τενεκέδες ή πλαστικά δοχεία από συγγενείς ή φίλους µε ελαιώνα. Τέτοιες πωλήσεις αποτελούν πλέον αντικείµενο διαπραγµάτευσης µέσω πλατφορµών κοινωνικής δικτύωσης.
Ο Μανώλης Γιαννούλης, πρόεδρος της Εθνικής ∆ιεπαγγελµατικής Οργάνωσης Ελαιολάδου, επεσήµανε ότι ορισµένες ποσότητες ελαιόλαδου νοθεύτηκαν µε άλλα προϊόντα -πρόβληµα που πιθανώς θα επιδεινωθεί καθώς αυξάνονται οι τιµές- και περισσότερα από τα δύο τρίτα του τυχαίου δείγµατος ελαιόλαδου δεν πληρούν τα ελληνικά πρότυπα ποιότητας.
Ωστόσο, περίπου το 82% των 300.000 τόνων που παράγονται κατά µέσο όρο ετησίως στην Ελλάδα είναι υψηλής ποιότητας εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο, το οποίο σε µεγάλο βαθµό χρησιµοποιείται όχι για επώνυµες ελληνικές εξαγωγές, αλλά από Ιταλούς και Ισπανούς παραγωγούς για να δώσουν γεύση στο δικό τους προϊόν, σύµφωνα µε τον Γιώργο Οικονόµου, γενικό διευθυντή του Συνδέσµου Βιοµηχανιών Τυποποιήσεως Ελαιόλαδου, ΣΕΒΙΤΕΛ.«Ας µην κατηγορούµε τους «κακούς» Ισπανούς και Ιταλούς, αλλά τη δική µας αδυναµία να προσθέσουµε αξία στο ελληνικό ελαιόλαδο», είπε στους Financial Times.
Ο Γιάννης Βαρδής, δικηγόρος ακινήτων µε έδρα στη Νέα Υόρκη, είναι µεταξύ εκείνων που παρατήρησαν τις αναξιοποίητες εµπορικές δυνατότητες του ελληνικού ελαιόλαδου, λόγος για τον οποίο άρχισε να το εισάγει στις ΗΠΑ. Προ πενταετίας ο κ. Βαρδής επέστρεψε στη γενέτειρά του, τη Σπάρτη, για να στήσει το µεγαλύτερο εργοστάσιο της περιοχής εξάγοντας ελαιόλαδο (Sparta Gourmet), ενώ επεξεργάζεται και ελιές Καλαµών προς κατανάλωση. «Όταν εκτινάχθηκαν πέρυσι οι τιµές, οι Ιταλοί µε παρακαλούσαν τους πουλήσω χύµα ελαιόλαδο. Προτίµησα να διατηρήσω ανταγωνιστικές τις τιµές µου και να βγω σε νέες αγορές για να διατηρήσω το Λακωνικό ελαιόλαδο ως εµφιαλωµένο προϊόν», δήλωσε.
Η επιχειρηµατίας Χριστίνα Στριµπάκου, ιδιοκτήτρια του LIA, ενός βραβευµένου ελαιόλαδου υψηλής ποιότητας από τα Φιλιατρά δυσφορεί εξίσου για την ελληνική τάση εξαγωγής χύµα ελαιόλαδου, ειδικά πέρυσι, όταν η ισπανική και η ιταλική παραγωγή µειώθηκαν κατά 40% λόγω ακραίων ξηρασιών, ενώ η Ελλάδα είχε µια καλή χρονιά, µε 350.000 τόνους παραγωγής. «Αντί να εκµεταλλευτούµε την έλλειψη ιταλικών και ισπανικών προϊόντων και να τοποθετήσουµε το δικό µας ελαιόλαδο στα ράφια διεθνών σούπερ µάρκετ, τους βοηθούµε να διατηρήσουν τη θέση τους πουλώντας τους χύµα», είπε η Χριστίνα Στριµπάκου.
Η ανάγκη για ρευστό βάζει ταβάνι στο ελληνικό ελαιόλαδο
Μετά από χρόνια σκληρής δουλειάς με μια οικογενειακή κληρονομιά 2.500 ελαιόδεντρων, η Χριστίνα Στριμπάκου κατάφερε να τοποθετήσει το λάδι της ως επώνυμο προϊόν στα ράφια κορυφαίων καταστημάτων όπως το Waitrose του Ηνωμένου Βασιλείου. «Οι Έλληνες παραγωγοί δίνουν προτεραιότητα στα άμεσα κέρδη χωρίς να επενδύσουν στο μέλλον», παραπονέθηκε.
Ακόμη και όταν οι τιμές είναι υψηλές, ωστόσο, δεν είναι εύκολο να ιδρύσεις μια εξαγωγική επιχείρηση. Ο Σπύρος Παπαδάτος, πρώην διεθνής διαιτητής ποδοσφαίρου, άλλαξε καριέρα για να επιστρέψει στη Σπάρτη και να επιβλέπει τον ελαιώνα του πατέρα του, αλλά είπε ότι αποθαρρύνθηκε να επενδύσει στην εμφιάλωση και την εξαγωγή λαδιού λόγω των υψηλών απαιτήσεων της καλλιέργειας σε σχέση με τα κόστη. Ο Φίλιππος Παπαστράτος, ελαιοπαραγωγός και ελαιουργός από το νησί της Αίγινας, είπε ότι έπρεπε να παύσει τη λειτουργία του ελαιοτριβείου του φέτος λόγω των αυξανόμενων δαπανών.
Παρά την εξέχουσα θέση του στην καθημερινή ζωή, το ελαιόλαδο δεν λαμβάνει την προσοχή που του αξίζει από τους Έλληνες, είπε ο Γιώργος Οικονόμου του ΣΕΒΙΤΕΛ. «Είναι λυπηρό γιατί για δεκαετίες συζητούσαμε τα ίδια προβλήματα και τώρα επιδεινώνονται από τον αυξανόμενο αντίκτυπο της κλιματικής αλλαγής».
Ακόμη και ο επιχειρηματίας Γιάννης Βαρδής είναι αβέβαιος για το μέλλον του εγχειρήματος του. «Στο παρελθόν, αυτού του είδους η επένδυση θα ήταν για τουλάχιστον τρεις γενιές», είπε, «αλλά τώρα δεν είμαι σίγουρος πόσο θα διαρκέσει».
