του Κωνσταντίνου Σαλή
Η ανάγκη προετοιμασίας του εγχώριου κλάδου γι’ αυτήν τη νέα εποχή είναι μεγάλη. Ήδη έχουν ξεκινήσει κάποια εγχειρήματα που φιλοδοξούν να βάλουν σε μια τάξη την καλλιέργεια της ελιάς και την παραγωγή του ελαιολάδου και στόχος είναι στα επόµενα τρία χρόνια όλα αυτά τα χρήσιμα δεδοµένα να είναι εύκολα προσβάσιµα στον καθένα.
Με ορίζοντα το 2024, το φιλόδοξο ευρωπαϊκό εγχείρηµα Gen4Olive, στο οποίο η Ελλάδα συµµετέχει µε κρίσιµο ρόλο µέσω της Ένωσης Φυτωριούχων Ελλάδας, αναμένεται να παραδώσει ένα αρχικό έργο που αν αξιοποιηθεί σωστά μπορεί να περιορίσει την έκθεση των παραγωγών σε επενδυτικό και καλλιεργητικό ρίσκο, ενώ το σημαντικότερο είναι ότι η πρόσβαση σε αυτό θα είναι δωρεάν.
Σημείο εκκίνησης για την προσπάθεια αυτή αποτελούν οι µεταβολές στις καιρικές συνθήκες που ήδη λαµβάνουν όλο και µεγαλύτερες διαστάσεις και πιο ακραίες εκφάνσεις, προκαλώντας επιπλοκές στην παραγωγικότητα των ελαιόδεντρων στη λεκάνη της Μεσογείου εν γένει και συγκεκριµένα στην Ελλάδα, κάτι που ήδη βλέπουν στα κτήµατά τους οι παραγωγοί, ίσως φέτος με μεγαλύτερη ευκρίνεια από κάθε άλλη χρονιά.
Με την πρωτοβουλία του Gen4Olive επιχειρείται για πρώτη φορά συντονισµένα η προετοιµασία παραγωγών και φυτωριούχων για τις αλλαγές που ήδη καταγράφονται στα δεδοµένα της παραγωγής.
Μεταξύ άλλων θα προχωρήσει στο χαρακτηρισµό περισσότερων από 500 ποικιλιών ελιάς από όλο τον κόσµο µε σκοπό την ανάπτυξη µιας βάσης δεδοµένων για την παρουσίαση όλων των ποικιλιών ελιάς. Ανάµεσα στα αποτελέσµατα του έργου, η ανάπτυξη τριών ψηφιακών εργαλείων που αναµένεται ότι θα διευκολύνουν τη δουλειά γεωπόνων, φυτωριούχων και παραγωγών.
Ορίζοντας ένα σηµείο στον χάρτη, οι Έλληνες παραγωγοί θα µπορούν από το 2024 -έτος ολοκλήρωσης του Gen4Olive- να δουν ποια ποικιλία ταιριάζει καλύτερα στο µικροκλίµα της περιοχής, ποιες θα είναι οι αναµενόµενες αποδόσεις σε βάθος χρόνου και άρα µια προσέγγιση του προσδοκώµενου κύκλου εργασιών της εκµετάλλευσης, καθώς επίσης και πιθανές ασθένειες και καλλιεργητικές δυσκολίες θα προκύψουν.
Μια ακόµα δυνατότητα που φέρνει το Gen4Olive για τους Έλληνες ελαιοπαραγωγούς είναι η ψηφιοποίηση πρακτικών υπηρεσιών στις οποίες ανατρέχουν συχνά, απευθυνόµενοι σε γεωπόνους και φυτώρια. Συγκεκριµένα, η καταγραφή των χαρακτηριστικών και των ιδιοτήτων 500 ποικιλιών ελιάς, επιτρέπουν τη διαµόρφωση µιας πλατφόρµας όπου ο παραγωγός θα µπορεί να εισάγει την ακριβή τοποθεσία του κτήµατος στον χάρτη και στη συνέχεια να προσοµοιώνει την εξέλιξη της εγκατάστασης ανάλογα µε την ποικιλία ελιάς που ταιριάζει καλύτερα στην περιοχή.
Μία επόµενη δυνατότητα που επιτρέπει αυτή η τακτοποίηση των διαθέσιµων πληροφοριών γύρω από την ελιά σε µια εύχρηστη βάση δεδοµένων είναι η ανάπτυξη δύο επιµέρους πρακτικών εφαρµογών για κινητά. Με τη µια ο παραγωγός θα µπορεί, φωτογραφίζοντας οποιοδήποτε σηµείο του δέντρου, µέχρι και το κουκούτσι του καρπού, να εντοπίζει την ποικιλία του. Η άλλη εφαρµογή θα του επιτρέπει, επίσης με μια φωτογραφία, να εντοπίζει την ασθένεια που μπορεί να έχει το φυτό.