Το φαινόμενο δεν φαίνεται να συνδέεται με συγκεκριμένες γεωργικές πρακτικές, καθώς επηρεάζει ελαιώνες σε διαφορετικά υψόμετρα και περιβάλλοντα, είτε είναι αρδευόμενοι είτε όχι. Επιπλέον, οι ειδικοί δεν έχουν εντοπίσει ενδείξεις προσβολών από παράσιτα ή ασθένειες, οδηγώντας τους να πιστεύουν ότι πιθανότατα ευθύνεται ένας συνδυασμός περιβαλλοντικών παραγόντων, ο οποίος παραμένει ακόμα απροσδιόριστος.
Ωστόσο, η Ιταλία γνώρισε υπερβολική ζέστη το φετινό καλοκαίρι, όπως και πολλές άλλες μεσογειακές χώρες. Από τις 15 Ιουλίου, η χώρα βρέθηκε υπό την επίδραση ενός ισχυρού αντικυκλώνα από τη Σαχάρα, με θερμοκρασίες στη Βόρεια Ιταλία να αγγίζουν τους 40 ºC μέχρι τη δεύτερη εβδομάδα του Αυγούστου.
Ο Enzo Gambin, διευθυντής της Διαπεριφερειακής Ένωσης Παραγωγών Ελιάς, επεσήμανε ότι η ακραία ζέστη ενδέχεται να έχει προκαλέσει το φαινόμενο της πρόωρης καρπόπτωσης. «Όταν τα ελαιόδεντρα εκτίθενται σε έντονο ηλιακό φως για παρατεταμένη περίοδο, η θερμοκρασία των φύλλων και των καρπών μπορεί να αυξηθεί σημαντικά, προκαλώντας μια κατάσταση θερμικής καταπόνησης», είπε.
Η παρατεταμένη έκθεση των δέντρων σε έντονο ηλιακό φως προκαλεί αύξηση της εσωτερικής θερμοκρασίας των φυτών, επιφέροντας θερμική καταπόνηση. Η διαδικασία αυτή διεγείρει την αυξημένη διαπνοή, κατά την οποία τα φυτά χάνουν νερό μέσω των στομάτων των φύλλων, με αποτέλεσμα την αύξηση της θερμοκρασίας και την απώλεια υγρασίας. Η ανισορροπία αυτή μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρά προβλήματα, όταν η απώλεια νερού υπερβαίνει την ικανότητα του φυτού να το αντικαταστήσει.
Επειδή το νερό είναι κρίσιμο για τη σωστή λειτουργία όλων, από τη μεταφορά θρεπτικών συστατικών έως την ακεραιότητα των κυττάρων, μια ανισορροπία μπορεί να επηρεάσει σοβαρά και γρήγορα την υγεία ενός φυτού. Μπορούν να ενεργοποιηθούν διάφοροι μηχανισμοί για τον μετριασμό αυτού του αντίκτυπου. Το πρώτο είναι το κλείσιμο των στομάτων των φύλλων για τη μείωση της περαιτέρω απώλειας νερού μέσω της διαπνοής. Ωστόσο, αυτό έχει ως πρόσθετη συνέπεια τη μείωση της φωτοσύνθεσης, η οποία μειώνει με τη σειρά της την ποσότητα ενέργειας που διατίθεται στο φυτό.
Όταν αυτές οι συνθήκες επιμένουν για μεγάλο χρονικό διάστημα, μπαίνουν στο παιχνίδι πιο ακραίοι μηχανισμοί, συμπεριλαμβανομένης της «θυσίας» καρπών, φύλλων, ακόμη και κλαδιών, για να αυξηθούν οι πιθανότητες επιβίωσης του φυτού.
Ο Gambin πιστεύει ότι αυτό μπορεί να είναι αυτό που συμβαίνει, αν και πρόσθεσε ότι δεν μπορούν να αποκλειστούν παθολογικά αίτια σε αυτό το στάδιο. «Θα χρειαστούν περαιτέρω μελέτες και παρακολούθηση για να κατανοηθούν πλήρως οι συγκεκριμένες αιτίες αυτού του φαινομένου και να αναπτυχθούν αποτελεσματικές στρατηγικές διαχείρισης που μπορούν να βοηθήσουν τους ελαιοκαλλιεργητές να μετριάσουν τον αντίκτυπο της πτώσης των καρπών», είπε.
Με πληροφορίες από OliveOilTimes