Συνέντευξη στον Πέτρο Γκόγκο
Στα βήματα της Τοσκάνης πατάνε οι συνεταιρισμένοι παραγωγοί ελαιολάδου της Κρήτης, που βρήκαν κοινό τόπο συννενόησης και αποφάσισαν να πάρουν στα χέρια τους την τύχη του εμβληματικού τους προϊόντος. Κρητών Ένωσης το όχημα. Για το εγχείρημα που θα εμφιαλώσει με κοινή ετικέτα κάθε σταγόνα ελαιολάδου που παραδίδεται στους συνεργαζόμενους συνεταιρισμούς μιλά στο Ελαίας Καρπός ο Χαρίλαος Βλαζάκης, ο πολύπειρος επικεφαλής του Αγροτικού Συνεταιρισμού Χανίων. Με σπουδές τη δεκαετία του 1970 στο Μπάρι της Ιταλίας, ο 71χρονος σήμερα γεωπόνος, είδε από πρώτο χέρι τις διεργασίες που ανέβασαν στην κορυφή το ιταλικό ελαιόλαδο. «Τότε στο Μπάρι, δεν έβλεπες ελαιόλαδο χύμα. Ομοίως και στην Τοσκάνη, όπου ο υψηλότατου επιπέδου αγροτικός κόσμος είχε ξεκινήσει αυτό που κάνουμε εμείς σήμερα, ήδη από το 1950» λέει.
Τι να περιµένουµε από το εγχείρηµα της Κρητών Ένωσις;
Όπως είναι γνωστό σε όλους όσοι ασχολούνται µε την εµπορία ελαιολάδου, τις τελευταίες δεκαετίες το µεγαλύτερο µέρος των εξαγωγών ελαιολάδου και κυρίως προς Ιταλία γίνεται µε βυτία, δηλαδή χύµα. Σκοπός λοιπόν του εγχειρήµατος αυτού είναι το παραγόµενο λάδι στην Κρήτη να εµπορεύεται προς όλες τις αγορές, εγχώρια και διεθνώς, τυποποιηµένο.
Στην Τοσκάνη που έχει γίνει σήµα κατατεθέν του ποιοτικού ελαιολάδου, έγιναν στο παρελθόν αντίστοιχες κινήσεις.
Το ίδιο εγχείρηµα έγινε προ πολλών ετών στην Τοσκάνη της Ιταλίας µε αποτελέσµατα θεαµατικά. Γιατί λοιπόν να µην τα καταφέρουµε και εµείς εδώ στην Κρήτη. Η Κρήτη παράγει ελαιόλαδο που δεν έχει σε τίποτα να ζηλέψει από τα άλλα επώνυµα λάδια των ανταγωνιστικών χωρών της ΕΕ όπως Ιταλία, Ισπανία και Πορτογαλία. Μέχρι στιγµής τα µηνύµατα που λαµβάνουµε από τους παραγωγούς µικρούς και µεγάλους είναι έως και πιεστικά στο να προχωρήσουµε στην έναρξη λειτουργίας του φορέα «Κρητών Ένωσις».
Αριθµοί-στόχοι που θα µετρήσουν την επιτυχία του εγχειρήµατος τα επόµενα χρόνια;
Είναι νωρίς να µιλήσουµε για ποσότητες. Στην επόµενη ελαιοκοµική περίοδο θα έχουµε καλύτερη εικόνα. Στόχος πάντως του φορέα «Κρητών Ένωσις» είναι όλο το ελαιόλαδο να εµφιαλώνεται στις άριστες υποδοµές που διαθέτουµε και να διατίθεται σε όλες τις αγορές εµφιαλωµένο. Μόνο µε αυτό τον τρόπο θα µηδενιστούν όλα τα αρνητικά που συµβαίνουν πολύ συχνά και έτσι ο παραγωγός θα µπορέσει να πάρει την πραγµατική αξία του προϊόντος και να καταστεί βιώσιµη η ελαιοκαλλιέργεια την Κρήτη.Τώρα και αρκετά χρόνια ένα σηµαντικό µέρος της παραγωγής ελαιολάδου στην Κρήτη εµπορεύεται στις αγορές της Ελλάδος και του εξωτερικού εµφιαλωµένο. Μετά την κρίση των συνεταιριστικών φορέων η εµπορία τυποποιηµένου ελαιολάδου µειώθηκε σηµαντικά. Αυτό είχε ως αποτέλεσµα αρκετοί ιδιώτες έµποροι αλλά δυστυχώς και συνεταιρισµοί να επιλέξουν το δρόµο του γρήγορου και εύκολου κέρδους, δηλαδή τη χύµα εµπορία µε τα γνωστά αποτελέσµατα για τον παραγωγό.
Τι σηµαίνει για τον µικρό παραγωγό η παρουσία ενός τέτοιου εγχειρήµατος στο νησί; Τι εξασφαλίσεις φέρνει;
Ο κλάδος χρειάζεται µια σταθερότητα ως προς τις τιµές. Να ξέρει ο παραγωγός από τώρα πώς περίπου θα κινηθεί φέτος. Η προσπάθειά µας, για τους µικρούς παραγωγούς και όχι µόνο είναι ο µόνος δρόµος. Ο φορέας «Κρητών Ένωσις» δεν έχει κανένα δικαίωµα να αποτύχει. Η επιτυχία του φορέα θα έχει µόνο θετικά αποτελέσµατα και για τον µικρό παραγωγό αλλά και για τον καταναλωτή. Ο παραγωγός – µέλος του φορέα θα έχει τη σιγουριά ότι αµείβεται την πραγµατική αξία του προϊόντος που παράγει για να µπορέσει να συνεχίσει την καλλιέργεια του.
Υπήρξαν τριβές µε τους τυποποιητές εκτός νησιού το προηγούµενο διάστηµα;
Σίγουρα και υπήρξαν τριβές και θα υπάρξουν και άλλες µε τυποποιητές εκτός νησιού. Σκοπός του φορέα και όχι µόνο είναι να φεύγει το ελαιόλαδο για τις αγορές της Ελλάδας και του εξωτερικού µόνο εµφιαλωµένο. Αυτό σίγουρα συναντά και θα συναντά αντιδράσεις διότι θίγονται πολλά συµφέροντα. Για τον εκάστοτε έµπορο – τυποποιητή που ενδιαφέρεται για κρητικό ελαιόλαδο, η Κρήτη διαθέτει ικανότατα εµφιαλωτήρια που µπορούν να εξυπηρετήσουν.
Στην εικόνα της φετινής αγοράς, βλέπετε περιθώρια περαιτέρω ανόδου των τιµών;
Σε αυτό σας το ερώτηµα οφείλω να απαντήσω ότι την περίοδο αυτή λόγω της µειωµένης παραγωγής έχουν ανέβει οι τιµές και στον παραγωγό. Η τάση παραµένει ανοδική. Εµείς στον συνεταιρισµό, παραλαµβάνουµε µε 3,30 ευρώ τα ΠΟΠ ελαιόλαδα και µε 5 λεπτά λιγότερα τα υπόλοιπα. Αυτός είναι ο κανόνας. Τα πιο ιδιαίτερα ελαιόλαδα, µε πολύ χαµηλή οξύτητα, µε άριστα οργανοληπτικά, έχουν άλλες τιµές.
Μια γενική εντύπωση θέλει να είναι διαρκώς αυξανόµενες οι εξαγωγές εµφιαλωµένου ελαιολάδου…
∆εν υπάρχουν αξιόπιστα συγκεντρωτικά στατιστικά για τις ποσότητες του ελληνικού ελαιολάδου που τυποποιούνται. Με σιγουριά σας απαντώ όµως ότι οι ποσότητες που τυποποιούνται αυξάνονται σηµαντικά από χρόνο σε χρόνο διότι και οι καταναλωτές εγχώριοι και µη προτιµούν τυποποιηµένα ελαιόλαδα γιατί αισθάνονται πιο ασφαλείς.
Τι σηµαίνει µια 5λιτρη συσκευασία να πωλείται µε προσφορά στα 15 ευρώ;
Σε αυτό σας το ερώτηµα να σας απαντήσω ότι οι καταναλωτές σε αυτές τις περιπτώσεις οφείλουν να είναι πολύ προσεκτικοί. Τι σηµαίνει 5 λίτρα ελαιόλαδο µε 15 ευρώ. Ο καταναλωτής πρέπει να διαβάσει πολύ καλά την ετικέτα της συσκευασίας και συγχρόνως οι υπηρεσίες της Πολιτείας να κάνουν το καθήκον τους για να προστατεύσουν και τον καταναλωτή και το προϊόν.
Ποια είναι η σχέση που έχετε δηµιουργήσει µε το ελαιόλαδο;
Είµαι γεωπόνος. Σπούδασα στο Μπάρι της Ιταλίας το 1970-1975. Έκανα µελέτες στο πανεπιστήµιο για την µηχανική καλλιέργεια και συγκοµιδή της ελιάς. Όπως είναι γνωστό η περιφέρεια της Απούλιας είναι γεµάτη από ελαιόδεντρα όπως και η περιφέρεια της Κρήτης. Το παραγόµενο εκεί ελαιόλαδο είναι ο µεγαλύτερος ανταγωνιστής του κρητικού ελαιολάδου. ∆εν υστερούµε όµως σε τίποτα αυτού. Και αποδεικνύεται από το γεγονός ότι κυρίως Ιταλοί έµποροι της περιοχής αυτής αναζητούν το κρητικό ελαιόλαδο. Γνωρίζω πολύ καλά από τότε έως και σήµερα τους δρόµους που διαβαίνει το κρητικό ελαιόλαδο.
