του Πέτρου Γκόγκου
Οι αριθμοί στο παράδειγμα αυτό είναι ενδεικτικοί, με το αποτέλεσμα της πράξης σε κάθε εξίσωση προσφοράς (είτε αυτή είναι της λογικής 1+1 δώρο, είτε κάποιας σημαντικής έκπτωσης που απλά δεν μπορεί να χαθεί αναξιοποίητη) να μεταφράζεται με τον έναν ή τον άλλο τρόπο σε ζημία για τον αδύναμο κρίκο της παραγωγής. Ο φάρος της προσφοράς δεν φωτίζει τα βράχια της απαξίωσης του προϊόντος αλλά και των πολυσύνθετων επιπλοκών στη διάθεση του προϊόντος που υφίστανται οι ελαιοπαραγωγοί, που πλέον ζητούν την αυστηρή ρύθμιση αυτού του αναχρονιστικού μηχανισμού διάθεσης ελαιολάδου από τις αλυσίδες.
Η τέχνη του μάρκετινγκ έχει πείσει πολλούς ότι ο καλύτερος τρόπος να κάνει κανείς οικονομίες είναι ξοδεύοντας σε προσφορές. Η εμπειρία του περασμένου εξαμήνου όμως έρχεται να αποκαλύψει έναν ύπουλο μηχανισμό πίεσης της αγοράς που σε κρίσιμες περιόδους υποβοηθά στο φρενάρισμα της προσπάθειας ανάκαμψης του κλάδου του ελαιολάδου. Μόλις η τιμή του προϊόντος στον παραγωγό ανέκαμψε έπειτα από μια διετία σε βιώσιμα επίπεδα, εκπρόσωποι της βιομηχανίας σε Ελλάδα, Ιταλία και Μεσόγειο, έσπευσαν να εκφράσουν ανησυχίες περί περιορισμού της κατανάλωσης. Στην πορεία προέκυψε και η επιπλοκή των ανατιμήσεων στα αγροτικά εφόδια, διαμορφώνοντας ένα εκρηκτικό μείγμα για τους παραγωγούς ελαιολάδου. Η πραγματικότητα ωστόσο απέχει από αυτήν την προσέγγιση που εναρμονίζεται με τη λαϊκιστική εν πολλοίς λογική της προσφοράς, όπως αυτή εφαρμόζεται στο ράφι της λιανικής.
Είναι δηλαδή σαν να παραδέχονται οι θιασώτες της επιχειρηματολογίας αυτής ότι το ελαιόλαδο μόνο όταν πληρώνεται με 2,50 ευρώ το κιλό στον παραγωγό μπορεί να βρει αγοραστές, κάτι που η διαδρομή των premium brands έχει καταρρίψει στην πράξη.
Ο Νίκος Προκοβάκης, ένα πολύπειρο στέλεχος του κλάδου του ελαιολάδου, εξηγεί ότι οι όποιες ανατιµήσεις έχουν να κάνουν µε ετικέτες που στα χαρµάνια τους χρησιµοποιούσαν πολύ φθηνή πρώτη ύλη. «Είναι πια καιρός οι ελεγκτικοί µηχανισµοί του κράτους να στραφούν στις προσφορές και στα φθηνά έξτρα παρθένα ελαιόλαδα που κυκλοφορούν. ∆εν γίνεται το 5λιτρο, που σηµαίνει 4,6 κιλά περίπου να στοιχίζει 15 ευρώ, γιατί είτε η βιοµηχανία και το σούπερ µάρκετ χάνουν πολλά λεφτά ή δεν είναι αυτό που λένε» σχολιάζει.
«Είναι σαν να μην θέλουμε να δώσουμε ταυτότητα στο προϊόν. Γίνεται ακόμα πιο δύσκολο να πείσουμε μετά τον καταναλωτή ότι πρέπει να πουλήσουμε σε μια πιο φυσιολογική τιμή για να συνεχίσουμε την εξέλιξη του προϊόντος» αναφέρει από την πλευρά του ο Αχιλλέας Κονάκης, ένας εκ των πρωτεργατών της ποιοτικής επανεκκίνησης για το ελαιόλαδο της Ηπείρου. «Όσο επιμένουμε στη λογική της ποσότητας, του χύμα και της προσφοράς, δυσκολευόμαστε να κρατήσουμε μια τιμή στην αγορά», συνεχίζει ο ίδιος.
Βέβαια η διαπίστωση της κατάστασης είναι από μόνη της ένα βήμα προόδου που έρχεται να συμπληρώσει τις υπόλοιπες προσπάθειες του κλάδου για ποιοτική αναβάθμιση του ελληνικού ελαιολάδου.
Ιταλικό μπλόκο στις τιμές κάτω του κόστους
«Κυνήγι προσφορών» θα εξαπολύσουν το επόμενο διάστημα οι ελεγκτικοί μηχανισμοί της Ιταλίας, διερευνώντας περιπτώσεις πώλησης έξτρα παρθένου ελαιολάδου στη λιανική, σε τιμές χαμηλότερες από αυτές που διαμορφώνει την περίοδο αυτή η αγορά για τους ελαιοπαραγωγούς. Η εν λόγω ρύθμιση αφορά την προστασία των παραγωγών από αθέμιτες οικονομικές πρακτικές στην εφοδιαστική αλυσίδα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, η πώληση αγροτικών προϊόντων σε εξαιρετικά χαμηλές τιμές.
