του Γιάννη Πανάγου
Ενδεικτικό της κατάστασης είναι το γεγονός ότι σήμερα στη μεταποιητική βιομηχανία δεν έχουν φθάσει ούτε 5.000 τόνοι, όταν η εγχώρια παραγωγή υπολογίζεται να κινηθεί λίγο πάνω από τους 50.000 τόνους. Σημειωτέον ότι το πρώτο δίμηνο κάθε χρονιάς κλείνονται τα συμβόλαια της εξαγωγικής βιομηχανίας με τους πελάτες του εξωτερικού κι αυτή τη στιγμή κανείς δεν ξέρει τι ποσότητες θα παραλάβει, ποια θα είναι η κατηγοριοποίησή τους και τι δεσμεύσεις θα πρέπει να αναλάβει έναντι των αγοραστών του προϊόντος.
Σε κοινή τηλεδιάσκεψη εκπροσώπων μελών της Εθνικής ΔΟΕΠΕΛ τόσο από τον πρωτογενή τομέα που παράγουν ελιές της ποικιλίας Καλαμών, όσο και από τον δευτερογενή και τριτογενή τομέα του κλάδου της επιτραπέζιας ελιάς, συζητήθηκαν τα προβλήματα που αντιμετώπισε και αντιμετωπίζει ο κλάδος λόγω της πανδημίας Covid-19 και της πρόσφατης παγκόσμιας ενεργειακής κρίσης και έγινε ανασκόπηση των συνθηκών της αγοράς των επιτραπέζιων ελιών της ποικιλίας Καλαμών.
Η παγκόσμια ενεργειακή κρίση έχει ως αποτέλεσμα την κατακόρυφη αύξηση του κόστους σε όλους τους τομείς των επιτραπέζιων ελιών (αύξηση αγροτικών εφοδίων, καυσίμων, ηλεκτρικής ενέργειας, υλικών συσκευασίας, μεταφορικών, κ.α.).
Συζητήθηκαν τα εμπορικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η επιτραπέζια ελιά της ποικιλίας Καλαμών με την φετινή μειωμένη παραγωγή που δεν καλύπτει τις ανάγκες της χώρας (εξαγωγές/κατανάλωση) αλλά και το γεγονός ότι, μεγάλο ποσοστό της παραγωγής βρίσκεται ακόμη στα χέρια των ελαιοπαραγωγών με την σχέση προσφοράς-ζήτησης να παρουσιάζει ανισορροπία με αποτέλεσμα να μην πραγματοποιούνται συμφωνίες των εξαγωγικών επιχειρήσεων με τους πελάτες του εξωτερικού. Είναι γνωστό ότι, τα συμβόλαια με τους πελάτες του εξωτερικού κλείνονται το πρώτο δίμηνο κάθε έτους.
Είναι πρόσφατο το γεγονός του κλεισίματος των αγορών του εξωτερικού λόγω της γνωστής διαταραχής της αγοράς την περίοδο 2018/19. Οι τιμές παραγωγού κατέρρευσαν το καλοκαίρι του 2019 λόγω μη έγκαιρης προσφοράς του προϊόντος στις αρχές του 2019, με αποτέλεσμα την απώλεια πολλών συμβολαίων του εξωτερικού και στην συνέχεια, η καλή ανθοφορία των ελαιόδεντρων (Άνοιξη 2019), η έκρηξη της «φούσκας» στην αγορά και η επιδημία Covid-19 που εμφανίσθηκε το 2020, συνετέλεσαν στην συνέχιση της καθήλωσης των τιμών.
Πρωταρχικό στόχο αποτελεί η αποκατάσταση της αξιοπιστίας και ισορροπίας μεταξύ των τομέων του κλάδου οι οποίοι λειτουργούν ως συγκοινωνούντα δοχεία και οι οποίοι εγγυώνται την θέση και το κύρος του προϊόντος στις διεθνείς αγορές.
Με στόχο όλων των εμπλεκομένων την ομαλοποίηση της σχέσης προσφοράς-ζήτησης έγινε ανασκόπηση της αγοράς, ενώ συζητήθηκε και η ανάγκη εφαρμογής συμβολαιακής γεωργίας ανάμεσα στους παραγωγούς και τις επιχειρήσεις του δευτερογενούς/τριτογενούς τομέα και της συμβολής της στην ανάδειξη και βελτίωση της ποιότητας του προϊόντος, στην μέγιστη εξομάλυνση των τιμών και στην αποφυγή μεγάλων στρεβλώσεων ζημιογόνων για όλα τα εμπλεκόμενα μέρη.
Η επιβλαβής συχνή παρουσία στην εμπορική αλυσίδα εμπορομεσιτών (μεταπρατών) που παρεμβαίνουν αρνητικά αγοράζοντας από παραγωγούς και πουλώντας στην συνέχεια στις μεταποιητικές-εξαγωγικές μονάδες, συμβάλλει στην ανισορροπία της αγοράς και μειώνει την ανταγωνιστικότητα του προϊόντος στις αγορές του εξωτερικού.
