Σύμφωνα με τους ερευνητές από το τμήμα γεωργίας, βιοεπιστήμης, τροφίμων και τεχνολογίας του Πανεπιστημίου του Teramo, οι μέθοδοι που χρησιμοποιούνται συνήθως απαιτούν χημικούς διαλύτες με βάση τη μεθανόλη και το εξάνιο, οι οποίοι είναι ιδιαίτερα τοξικοί, δαπανηροί και απαιτούν κατάλληλο χειρισμό, αποθήκευση και απόρριψη και, ακόμα, αρκετές ώρες εργασίας από εκπαιδευμένους τεχνικούς.
«Η όλη διαδικασία συμβαίνει σε ένα εργαστήριο και μπορεί να διαρκέσει ώρες, κατά τις οποίες χρησιμοποιούνται πολλά εργαλεία», είπε ο Della Pelle. «Προσπαθούμε να μεταφέρουμε την τρέχουσα δυσκίνητη ανάλυση σε ένα εύχρηστο κομμάτι χαρτί που λειτουργεί και ως εξολκέα».
Η πιο πρόσφατη μέθοδος απαιτεί φορητό αισθητήρα λέιζερ για την ανάγνωση μιας ειδικά διαμορφωμένης λωρίδας χαρτιού. Το δείγμα που αναλύθηκε μέσω της νέας τεχνικής δεν απαιτεί καμία προεργασία.
Η συσκευή απλοποιεί τις λειτουργίες για τη μέτρηση των πολυφαινολών, συμπεριλαμβανομένων των αντιοξειδωτικών, μειώνοντας μια σειρά βημάτων που συνήθως αναπτύσσονται για μια τέτοια ανάλυση σε μία μόνο λειτουργία. Τα αποτελέσματα λαμβάνονται με τη σύζευξη της συσκευής με ένα smartphone. Η συσκευή lab-on-a-strip υπολογίζει τα αποτελέσματα μέσα σε λίγα λεπτά.
«Για να επαληθεύσουμε τη διαδικασία, αναλύσαμε τα ίδια ελαιόλαδα με τα συνήθη παραδοσιακά μέσα ανάλυσης», είπε ο Della Pelle. «Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η νέα μέθοδος προσφέρει αξιόπιστα αποτελέσματα».
Οι ερευνητές είχαν πρόσβαση σε μια τράπεζα δεδομένων δειγμάτων ελαιολάδου που ενημερώνεται συνεχώς και προσφέρει μια ποικιλία ελαίων από διαφορετικές χώρες και σοδειές.
«Η χρήση της νέας μεθόδου είναι αρκετά απλή και ακολουθεί ένα απλό πρωτόκολλο. Είναι πολύ πιο απλή από πολλά εμπορικά εργαλεία που διατίθενται συνήθως στην αγορά. Δεδομένου αυτού, θα ήταν ενδιαφέρον να αναπτυχθεί λογισμικό που θα μπορούσε να παρέχει αυτόματη ανάγνωση των αποτελεσμάτων», πρόσθεσε ο Della Pelle.
Ένα άλλο πλεονέκτημα της νέας μεθόδου σχετίζεται με τη διαδικασία κατασκευής της. «Όλα τα εξαρτήματα της συσκευής, συμπεριλαμβανομένου του αισθητήρα, έχουν κατασκευαστεί με υλικά γραφείου και προσβάσιμα όργανα που επιτρέπουν ημιαυτόματη κατασκευή», έγραψαν οι ερευνητές.
«Εργαζόμαστε, επίσης, για να αφαιρέσουμε τα πλαστικά από τη συσκευή και να τα αντικαταστήσουμε με βιώσιμα υλικά», πρόσθεσε ο Della Pelle. Ο ίδιος στοχεύει να καταστήσει τη μέθοδο διαθέσιμη σε όλη την εφοδιαστική αλυσίδα παραγωγής ελαιολάδου.
Η μελέτη αποτελεί μέρος του έργου Vitality που χρηματοδοτείται από το ιταλικό εθνικό σχέδιο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, ένα έργο που περιλαμβάνει πολλές περιοχές της κεντρικής Ιταλίας.
«Το γενικό ενδιαφέρον για τα αντιοξειδωτικά και το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο αυξάνεται και εργαζόμαστε και στα δύο εδώ και πολλά χρόνια», πρόσθεσε. «Οι πολυφαινόλες είναι ζωτικής σημασίας, όχι μόνο επειδή επηρεάζουν τις οργανοληπτικές ιδιότητες του έξτρα παρθένου ελαιολάδου, αλλά και λόγω των διατροφικών τους ιδιοτήτων».
Μαζί με την επίδρασή τους στη γεύση, οι πολυφαινόλες διατηρούν τα λιπαρά οξέα του έξτρα παρθένου ελαιολάδου, αυξάνοντας τη διάρκεια ζωής και τις θρεπτικές του ιδιότητες. Δεδομένου, μάλιστα, του κρίσιμου ρόλου που ασκούν, οι ερευνητές ελπίζουν ότι στο μέλλον η παρουσία τους στα τρόφιμα θα μετράται και θα αναφέρεται στους καταναλωτές.
«Ενώ πολλά εξαιρετικά ελαιόλαδα μπορεί να έχουν χαμηλότερο αριθμό πολυφαινολών, θα ήταν σίγουρα ενδιαφέρον να γνωρίζουμε τον ακριβή όγκο τους όταν η παρουσία τους είναι υψηλή και προορίζεται να ασκήσει σχετική αντιοξειδωτική δράση», κατέληξε ο Della Pelle.
