Διάφορες καιρικές παράμετροι, όπως οι πρόσφατες κακοκαιρίες “Διομήδης” και “Ελπίδα”, σφραγίζουν μία προβληματική σεζόν όσον αφορά την παραγωγή ελαιολάδου στo μεγαλύτερο νησί της Ελλάδας, αλλά και γενικότερα στην χώρα. Είχαν προηγηθεί η ανομβρία και οι καύσωνες της άνοιξης, με σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις για την ανθοφορία των ελαιοδέντρων.
Σε ορισμένες περιπτώσεις βέβαια, φαινόμενα όπως οι καύσωνες έχουν (και) επιθυμητά αποτελέσματα, καθώς η εκδήλωσή τους το καλοκαίρι περιόρισε την ανάπτυξη του δάκου, εντόμου καταστροφικού για τις καλλιέργειες, όπως αναφέρει ο επιστημονικός σύμβουλος του ΣΕΔΗΚ Νίκος Μιχελάκης, στο σχετικό ρεπορτάζ της τοπικής εφημερίδας Ρεθεμνιώτικα Νέα.
Αυτό όμως αποτελεί την εξαίρεση του κανόνα, σε μια χρονιά όπου ο υπολογισμός της ζημιάς από την κακοκαιρία σε μερικές περιοχές της Κρήτης ακόμα αναμένεται. Σαν να μην ήταν αρκετή η ανησυχία από τις χαλαζοπτώσεις σε νότιες κρητικές περιοχές στις αρχές του έτους, και ακολούθως την έλευση του “Διομήδη”, η έλλειψη εργατικών χεριών τον Γενάρη άφησε εκτεθειμένο ένα μεγάλο μέρος της σοδειάς. Υπάρχει πλέον φόβος ότι οι καταστροφές που προκάλεσε ο πιο πρόσφατος χιονιάς και οι παγετοί της “Ελπίδας” μπορεί να είναι ολοκληρωτικές για ελαιοπαραγωγούς όπως του Δήμο Βιάννου στον Νομό Ηρακλείου.
Βέβαια, οι αντίξοες καιρικές συνθήκες δεν αποτέλεσαν τον μοναδικό επιβαρυντικό παράγοντα. Τα κόστη παραγωγής έχουν ανέλθει κατά 15%-20% όπως επισημαίνει στο εν λόγω ρεπορτάζ ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Μυλοποτάμου, Μανώλης Κουγιουμτζής. Αυτό οφείλεται εν πολλοίς στην αύξηση των τιμών στα λιπάσματα, καθώς ένα σακί μπορεί να είναι έως και 15€ ακριβότερο. Η οικονομική πίεση που ασκείται στους αγρότες από τέτοιες τιμές οδηγεί σε μειωμένη -αν όχι καθόλου- λίπανση, και συνεπώς σε ελάττωση της παραγωγής.
Όσον αφορά την σχέση παραγόμενης ποσότητας-τιμής, η κρητική σοδειά αναμένεται να είναι αρκετά μικρότερη από τις αρχικές εκτιμήσεις για 70.000 τόννους, κάτι που οδηγεί σε μία τάση ανόδου των τιμών ελαιολάδου. Σύμφωνα με το Δελτίο Τιμών του ΣΕΔΗΚ, η κατώτερη τιμή κυμαίνεται μεταξύ 3,30€ – 3,40€ και η ανώτερη φτάνει τα 3,65€ ανά κιλό. Η κάτω των προβλέψεων συγκομιδή ισχύει και σε εθνικό επίπεδο, ενώ σε άλλες βασικές ελαιοπαραγωγικές χώρες φέτος παρατηρείται εξίσου η αναλογία μικρότερη σοδειά-αυξημένη τιμή.
Αρκετοί πάντως εκπρόσωποι της κρητικής ελαιοκομίας στέκονται στην θετική πλευρά της φετινής σεζόν, την πολύ καλή ποιότητα του παραγόμενου ελαιολάδου, με την μέση οξύτητα να κυμαίνεται μεταξύ 0,3% – 0,4%. Το γεγονός αυτό αποτελεί ένα αντίβαρο στην ποσοτική πτώση της παραγωγής.