του Γιάννη Πανάγου
Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο οι πράξεις που γίνονται σε καλά ελαιόλαδα της προηγούμενης χρονιάς επιμένουν να συντηρούνται σαφώς πάνω από τα 7 ευρώ το κιλό, ωστόσο αρκετά κάτω από την κορυφή των 10 ευρώ το κιλό που κυριάρχησε για το μεγαλύτερο μέρος του 2023. Πιθανή επιβεβαίωση των μέχρι σήμερα προβλέψεων παραγωγής στη Μεσόγειο θα πιέσει λίγο ακόμα τις τιμές παραγωγού, ενώ, αντίθετα, οποιαδήποτε υποχώρηση της παραγωγής από αυτά τα επίπεδα θα συντηρήσει τις τιμές εκεί που βρίσκονται σήμερα, ενδεχομένως και λίγο ψηλότερα.
Για την Ελλάδα πάντως δεν είναι αυτό το ζήτημα. Ο ελαιώνας και η ελαιοπαραγωγή στη χώρα κινδυνεύουν από το σοβαρό έλλειμμα στρατηγικής για το προϊόν και τον κλάδο. Η ισχυρή άνοδος των τιμών κατά την τελευταία διετία, μπορεί να ωφέλησε συγκυριακά τους ελαιοκαλλιεργητές, μάλλον όμως αποδυνάμωσε τις όποιες προσπάθειες για καλύτερη τύχη του ελληνικού ελαιολάδου στις διεθνείς αγορές. Τα λεγόμενα «μικρά σπίτια», δηλαδή οι προσπάθειες που έχουν ξεκινήσει τα τελευταία δέκα-δεκαπέντε χρόνια και επικεντρώνονται στο υψηλής ποιότητας ελαιόλαδο με προσανατολισμό τις διεθνείς αγορές, «σκόρπισαν» σαν χάρτινοι πύργοι. Την ίδια στιγμή, οι μεγάλες επιχειρήσεις του κλάδου, τουλάχιστον για τα ελληνικά δεδομένα, όχι μόνο δεν μπόρεσαν να εκμεταλλευτούν τα όποια κενά άφηναν οι διεθνείς παίκτες λόγω ανεπάρκειας πρώτης ύλης αλλά βρέθηκαν να χάνουν και δικές τους θέσεις στα ράφια των μεγάλων αλυσίδων λιανικής (επικαλούνται την άνοδο των τιμών).
Ποια είναι η εθνική στρατηγική για τη συνέχεια; Πώς θα αντεπεξέλθει το ελληνικό ελαιόλαδο σε πιθανή πίεση των αγορών όταν οι καιρικές συνθήκες αποκατασταθούν (αν βεβαίως αποκατασταθούν) και εισρεύσουν και πάλι στις διεθνείς αγορές ελαιόλαδα κάθε είδους και από κάθε άκρη του πλανήτη;
Οι γνώστες υποστηρίζουν πως ειδικά το ελαιόλαδο δεν έχει άλλο δρόμο στην περίπτωση της Ελλάδας από αυτόν της υψηλής ποιότητας, της ξεκάθαρης ταυτότητας και της υψηλής προστιθέμενης αξίας. Για να εξασφαλιστούν όλα αυτά, δεν αρκεί το ανάγλυφο μεσογειακό τοπίο της χώρας και η ιστορία του τόπου. Χρειάζεται να γίνουν συντονισμένες προσπάθειες, κατ’ αρχήν στη βελτίωση της καλλιεργητικής φροντίδας των ελαιώνων, δεύτερον στις μεθόδους ελαιοποίησης (ταχεία και σωστή μεταφορά των ελιών και ψυχρή έκθλιψη) και τρίτον πολλή δουλειά στον τομέα του branding, όχι τόσο από τους «μικρούς» που μάχονται αλλά κυρίως από τους «μεγάλους» που εύκολα ξεστρατίζουν.
Βρείτε το τεύχος 41 του Ελαίας Καρπός στα περίπτερα το Σάββατο 27 Σεπτεμβρίου μαζί με την Agrenda.